Освен каматите на новите кредити, ќе растат и каматите на тие што биле одобрени порано. По последниот потег на Европската централна банка (ЕЦБ) за зголемување на референтната камата за 0,75 поени, што е најмногу во новиот милениум, ќе расте и Еуриборот, референтната камата по која банките меѓусебно си позајмуваат пари. Оваа камата ја користат и македонските банки за пресметување на каматата кај кредитите врзани за еврото.
Или, ако имате станбен кредит, најверојатно, според договорот во првите три години плаќате фиксна камата (во овој случај вашата рата нема да расте), но по истекот на фиксниот период плаќате повисока камата на која дополнително се додава (главно) 6 – месечен ЕУРИБОР. На пример, ако каматата изнесува 3,7 отсто, таа се зголемува за моменталната вредност на ЕУРИБОРОТ и се менува на секои шест месеци.
6 – месечниот ЕУРОБОР порасна за 47 отсто за две недели
Прочитај повеќе
ЕУРИБОР - от ќе расте, ќе поскапат кредитите
ЕУРИБОР е најважната рефернтна каматна стапка и ја одредува цената на речиси сите видови финансиски производи.
09.07.2022
Компаниите во вртлог – спасуваат што може да се спаси
Поострите монетарни политики ќе влијаат на работењето на компаниите затоа што ќе им се зголемат банкарските трошоци.
28.07.2022
Скокнаа казнените камати, сега на ред се другите
Од први јули како референтна каматна стапка за пресметување на казнената камата се зема стапка од 2 проценти.
21.07.2022
Еуриборот беше негативен шест години, до почетокот на јуни годинава, што значи немаше дополнително влијание на променливите каматни стапи. Но, од тогаш досега е драстично зголемен и сега е на нивото од 1,363 отсто.
Претседателката на Македонската банкарска асоцијација, Маја Стефкова Штериева, во разговор за емисијата Конект на Блумберг Адриа ТВ вели дека финансирањето станува се поскапо, посебно за варијабилните кредити кои се врзани во евра.
„Во последните петнаесет дена имаме голем скок на шестмесечниот Еурибор од 47 отсто. Во период од 22 август до 8 септември тој се зголеми од 0,908 на 1,337. Ова значи дека корисниците на кредити не само што ќе имаат финансиски загуби, туку и ќе се зголемуваат нефункционалните кредити“, рече Штериева.
Каматите растат не само заради агресивните политики на ЕЦБ, туку и заради мерките на Народната банка на Македонија. Имено, НБРМ од април досега четири пати ја зголеми референтната камата. Од тогаш таа се зголеми од 1,25 на 2, 25 отсто.
По ваквите чекори на централната банка, почнаа да растат каматите, главно, на новоодобрените кредити. Просечната каматна стапка на кредитити во јули е зголемена за 0.06 процентни поени во однос на јуни и сега изнесува 4,33 отсто.
ЕЦБ и натаму ќе делува агресивно, парите ќе стануваат се поскапи
По одлуката на ЕЦБ за „џамбо“ зголемување на референтната камата, главниот аналитичар на Блумберг Адриа, Андреј Кнез за Блумберг Адриа ТВ рече дека слични чекори може да се очекуваат и во наредните неколку месеци.
„Ние очекуваме дека во наредната половина година, до февруари 2023, ЕЦБ ќе ја зголеми каматата за дополнителни 1,5 процентни поени. Ќе расте цената на парите. Централната банка сака да прати порака дека ќе бидете наградени ако ги депонирате парите. Но, тоа ќе биде неповолно за економијата, ќе поскапи задолжувањето што ќе ја намали економската активност“, анализира Кнез.
Ставот на македонската централна банка по преземените чекори е дека покачувањето на основната камата е умерено и постепено, затоа не се очекуваат силни и нагли промени во каматната политика на банките.
„Голем број централни банки го започнаа нормализирањето на монетарната политика како одговор на растечката инфлација и подигнувањето на инфлациските очекувања. Сепак, ова не се вообичаени услови, во кои централните банки реагираат на прекумерната побарувачка којашто ја подгрева инфлацијата. Станува збор за појава на инфлација којашто во најголем дел ја движат фактори на страна на понудата, и кои во комбинација со постпандмичното закрепнување на побарувачката придонесуваат за значително забрзување на инфлацијата во глобални рамки. Овој ценовен шок трае подолго и е релативно силен, па оттаму се пренесува и на останатите цени и на инфлациските очекувања коешто упатува на потреба од водење на претпазливи домашни политики. Од друга страна, моментално изгледите за раст се неизвесни и неповолни. Затоа и промените во каматната стапка се постепени, а циклусот на затегнување е поумерен и проследен и со други комплементарни мерки коишто треба да ги стабилизираат очекувањата и довербата, да делуваат на цените и на склоноста за располагање со домашна валута. Треба да измине време за да се согледаат ефектите од овие мерки. Со оглед на постепеното и умерено нагорно придвижување, не се очекуваат силни и нагли промени во каматната политика на банките, иако веќе кај одредени производи, пред сѐ депозитните, се забележуваат одредени нагорни корекции. Кај каматните стапки на кредитите засега нема позначајни поместувања”, изјави неодмана гувернерката Анита Ангеловска Бежоска.