Има еден оддел во супермаркетите каде инфлацијата изгледа исклучително леплива: слатките задоволства.
Сетете се на кафето, чоколадите и вашите омилени грицки. Цените на меките стоки се зголемија оваа година поради ограничувањата во понудата. Враќањето на Ел Нињо и изгледите за потопло и суво време во земјите производители сега се закануваат да ја влошат ограничената понуда.
Во Обединетото Кралство, трговците на мало ги заклучуваат теглите со инстант кафе во безбедносни кутии за да спречат кражба. Во Јапонија, еден гигант за пијалоци ја прекина продажбата на сокот од портокал Тропикана (Tropicana) поради недостиг. Во Германија, пак, производителите на чоколади и бисквити се жалат на вртоглаво поскапување на шеќерот и зрната какао.
Тоа е еден дел од пазарот на стоки, заедно со златото, кој го намалува дефлацискиот тренд дури и кога цените на основните прехранбени производи како лебот и тестенините паѓаат. Оваа недела, цените на сортата кафе робуста се искачија на највисоко ниво од 2008 година, што го прави евтиниот пијалок поскап за купувачите ширум светот.
Цените на поевтините производи годинава беа подобри и пораснаа за околу 24 отсто, додека поширокиот земјоделски индекс ослабна за три отсто пондериран од падот на цените на пченицата и пченката. „Потрошувачите ќе почнат да забележуваат дека цените на лебот и тестенините паѓаат како што паѓаат цените на житарките, но последно нешто што ќе поевтини ќе бидат шеќерот, кафето и слатките“, рече Кона Хаке, раководител на истражување во ED&F Man.
Производството на зрна од робуста се очекува да падне за пет проценти во Бразил, додека производството во Индонезија, вториот по големина извозник на робуста во светот, се очекува да се намали за 20 отсто. Тоа, во комбинација со намалувањето на залихите во Виетнам, најголемиот производител на робуста, веројатно ќе ги задржи цените покачени.
За производителите на чоколади кои веќе страдаат, болката што ја носи феноменот Ел Нињо исто така може да ја влоши ситуацијата.
Производството на зрна какао во Западна Африка - регионот со најголем раст - би можело да се намали за дури осум проценти следната сезона поради неповолните временски услови, според Фуад Мохамед Абубакар, раководител на компанија за маркетинг на какао во Гана. Цените на какаото веќе се искачија на највисоки нивоа во последните седум години оваа сезона, откако разочарувачката жетва во најголемиот извозник Брегот на Слоновата Коска го влоши глобалниот дефицит.
Но, меѓу храната за појадок, сокот од портокал веројатно забележа најголем пораст на цената по неверојатниот недостиг на снабдување предизвикан од болести и штети од ураган во американската сојузна држава Флорида, која е најголемиот производител. Тоа ги зголеми фјучерсите на највисоко ниво во последните 56 години, со мало олеснување на повидок.
„Не очекуваме големи покачувања на понудата, додека побарувачката би можела да забави, особено во сегментите на населението со пониски приходи кои не можат да си дозволат толку високи цени“, рече Маркос Фава Невес, истражувач од Универзитетот во Сао Паоло.
Веќе има знаци дека индустријата за пијалаци се оддалечува од сокот од портокал, а шишињата се наменуваат за други овошја или мешавини. Во Јапонија, „Кирин“ (Kirin Beverage Company Ltd), на пример, неодамна соопшти дека привремено ја прекинува продажбата на сокот од портокал Тропикана, препишуваји го тоа на тесната глобална понуда.
Иако цените во супермаркетите можеби нема да се намалат наскоро, продажбата на слатките задоволства се очекува да остане еластична бидејќи тие се сметаат за мал луксуз од кој луѓето не сакаат да се откажат во споредба со трошењето на одмор или купувањето нов автомобил, според Хаке.
„Исто така има целата наука за тоа како кафето, шеќерот и какаото предизвикуваат зависност“, рече таа, „само врз основа на тоа, тоа значи дека потрошувачката ќе остане на ниво“.