.webp){kind=icon}
Оние кои се сеќаваат или прочитале за 80-тите веројатно ја гледаат цената на златото како многу драматична променлива. Во годините на Бретонвудскиoт систем, пропишаната цена на златото беше 35 долари за унца. Меѓутоа, кога Ричард Никсон ја пресече последната нишка што ги поврзуваше доларот и златото во 1971 година, цените на златото вртоглаво пораснаа, достигнувајќи 800 долари за унца до 1980 година. Благодарение на ова, многумина се збогатија, „златните бубачки“ забележаа пораст на профитот, а цените на благородните метали станаа секојдневна фасцинација. Многу коментатори во тоа време веруваа дека високите цени на златото се показатели за колапсот и на валутите во оптек и на западната цивилизација.
Иако деновиве со благородниот метал се тргува по рекордна цена од околу 2.000 долари, златото е малку здодевна инвестиција и сигурно ќе остане така во догледна иднина. Според новата студија на Националното биро за економски истражувања, цените на златото следат некои стандардизирани принципи од 1990 година. Едноставно кажано, цените на златото паѓаат кога реалните каматни стапки растат. Причината за тоа е што самото злато нема директен принос, па кога каматните стапки растат се зголемуваат опортунитетните трошоци за чување на златото. Во оваа смисла, златото, како и други класи на средства, вклучувајќи крипто, технолошки компании и недвижен имот.
Цената на златото расте (паѓа) кога побарувачката за него како суровина расте (паѓа). Така, на пример, ако Кина стане главна економска сила во светот, на кинеската економија ќе ѝ треба повеќе злато, дури и ако тоа е само суровина за индустриска употреба, а тоа пак ќе го поттикне растот на цената на златото, исто како што се случи во 2002 година. Дополнително, постои значителна побарувачка за златен накит од Индија, а како што земјата станува сè побогата, тоа ќе биде поттик за понатамошна побарувачка и понатамошен раст на цените.
Земајќи ги предвид овие два механизма, златото повеќе не е добро средство за заштита на капиталот во време на криза, особено поради фактот што е поврзано и со ниските каматни стапки и со светскиот економски раст. Златото станува уште еден цикличен економски инструмент и тоа е една од причините зошто цените на златото повеќе не се следат и не се гледаат како индикатори за социјален и економски колапс. Наместо тоа, сосема е во ред цената на златото да расте или да биде висока.
Bloomberg
Вредноста на златото беше многу драматична околу 1980 година поради притисоците под кои беа пазарите и цените во претходните години. Во тоа време беше многу тешко да се одреди колку златото навистина вреди бидејќи пазарите и производителите не тестираа различни цени на основа на обиди и грешки.
Тука може да се научи уште една лекција, можеби првенствено поради крипто. Ако владите сакаат да ги нормализираат класите на средства и нивните цени, тоа најдобро ќе го направат ако им пристапат со доза на бенигно занемарување или ако едноставно дозволат да помине одредено време.
Друга лекција што може да се извлече од поновата историја на цените на златото е дека изгледите за реконструкција на златниот стандард не се оптимистички. За сите оние кои профитираа од златниот стандард, кој Кејнз го нарече „варварска реликвија“ и чиј предводници во 19. век беа Британците, се покажа дека има прилично добри макроекономски перформанси. Меѓутоа, современиот свет има многу различни карактеристики. Во 19. век, стапките на раст за економиите во развој беа бавни, а побарувачката за злато како суровина беше релативно стабилна, што доведе до стабилизација на цените.
Во блиска иднина, економиите како Кина имаат потенцијал да се вклучат во брз раст, што пак може да доведе до нагло зголемување (а, понекогаш и намалување) на цените на суровините. На пример, зголемувањето на цените забележано помеѓу 2002 и 2012 година (во повеќе од четири наврати) би создало големи дефлациски притисоци во светската економија. Ако цената на единицата злато е фиксна, како што би била според златниот стандард, зголемувањето на релативната вредност на златото значи дека сите други цени ќе треба да се прилагодат на пониски вредности, што е неповолно макроекономско сценарио.
Ваквите големи промени во релативната вредност на златото би биле катастрофални дури и според златниот стандард, но во статус кво тие не се ништо ново. Залихите на злато, како и многу други артикли, се прилично нефлексибилни на краток рок. Тоа значи дека, доколку побарувачката се зголеми, потребно е одредено време за поголема количина на злато да биде достапна на пазарот. Во меѓувреме, неговата цена може нагло да порасне, исто како што може нагло да падне доколку се намали побарувачката. Сепак, ниту еден од овие случаи не укажува на општи трендови во иднина, па повторно имаме стерилен пазар.
Коментаторите на финансискиот пазар сакаат да ги истакнуваат мистериите, шпекулативните меури и потенцијалните падови. Меѓутоа, понекогаш точната вистина е пообична, а тоа може да се види кога се во прашање цените на златото. Ова е малку шокантна, контрадикторна идеја, но голем дел од светот, вклучително и економијата, едноставно има смисла.
Ајде да уживаме во тоа чувство додека трае.
