Цените уриваат рекорди, чоколадната треска се преслика и во Македонија

Вообичаено, за 8 Март жената добива подарок, а за возврат таа купува благо за да ги почести домашните. Годинава голем е ризикот тортата да биде поскапа од подарокот. Пребарувањето по веб-страниците на познатите слаткарници ни покажа дека ролатот од 18 парчиња што во 2019 година чинел 500 денари, сега е намален на 13 до 15 парчиња и стигнува и до 900 денари.

Глобалната чоколадна треска се пренесува и во земјава. Недостигот од какао ги вивна цените на производот на највисоки нивоа по близу 50 години. Имено, месецов падна 46 годишниот рекорд и цената на какаото на Њујоршката берза се искачи на над 5.500 долари за метрички тон. Пред една година цената беше двојно пониска, а во 2000 година тон какао чинеше 650 долари.

Движење на цената на какаото во последните 50 години/Bloomberg Terminal

Прогнозите за следниот период исто така не се добри. Климатските промени ќе придонесат производот да го има сè помалку и се смета дека сегашната цена ќе се удвои. Очекувањата се дека метрички тон какао ќе стигне до 10.000 долари.

Трендот нема да ги заобиколи македонските производители на слатките задоволства. Првите луѓе на двете најголеми фабрики во земјава велат дека во наредниот период не само што ќе растат цените туку и времето на евтиното благо е веќе завршено.

Пазарот се соочува со сериозен недостиг од суровини

Пазарот две години е во дефицит. Побарувачката расте, а производителите ги црпат резервите. Причина за овој недостиг се временските неприлики во Африка, кои ги намалија приносите, а се појавија и болести кај зрната какао. Прогнозите се дека недостигот во оваа сезона ќе биде уште поголем.

„Податоците велат дека моментално недостигаат 500.000 тони за глобалната индустрија. Од друга страна, оние производители што не ги покриле потребните количества, сега се принудени да купуваат, што генерира голема побарувачка и дополнителен раст на цените“, анализира за „Блумберг Адрија“ Сашо Наумоски, извршен директор на „Витаминка“.

Сашо Наумоски, извршен директор на „Витаминка“

„Освен обидите на компаниите да купат повеќе, проблем е и тоа што земјоделците малку продаваат, чекајќи ги идните цени“, објаснува Глигор Цветанов, извршен директор на „Макпрогрес“.

„Повеќето сериозни компании се покриваат со потребите за годинава и за наредната година што дополнително создава притисок за повисоки цени, но во последниве денови и производителите на какао во целост ги стопираат  продажбите на какао за да ги согледаат состојбите во следниот период“, вели тој.

Глобалните цени наскоро ќе се пресликаат на домашниот пазар

Тоа, како што велат нашите соговорници, значи дека резервите се трошат и дека може да се очекува глобалните трендови да се пресликаат на цените во домашните маркети.

„Ценам дека многу брзо ќе ги видиме промените на полиците бидејќи растот е голем. Ние во ’Макпрогрес’ се имаме покриено со договори некаде до август/септември годинава и очекуваме да имаме стабилни продажни цени дотогаш, но доколку цените останат на овие високи нивоа или, пак, се подигнат дополнително, ќе мора да ги пресликаме влезните цени во нашите продажни цени“, вели Цветанов.

Глигор Цветанов, извршен директор на „Макпрогрес“/Стопанска комора на Северна Македонија

Наумоски објаснува дека цената на какаото е зголемена за 55 отсто во последните три месеци, а во постојат пораст е од мај 2023 година, идните цени на домашниот пазар ќе зависат и од резервите што ги имаат компаниите, но и од движењата на светските берзи.

„Сè ќе зависи од тоа колку е набавено пред 6-12 месеци, кога цените сè уште беа значително пониски. Сепак, како што продолжуваме во 2024 година, повеќето производители на чоколада ќе треба да преземаат испорака од новите договори по многу повисоки цени бидејќи обемот на договорите со пониски цени се троши. Не можеме да зборуваме за идните цени, но со оглед на висината на цените на какаото и шеќерот, светските компании, па и ’Витаминка’, ќе ја користат секоја алатка, вклучувајќи ги и цените, како начин за управување со бизнисот. Затоа не ја исклучуваме можноста за зголемување на цените на чоколадото за крајните потрошувачи“, вели Наумоски.

Годишна промена на цената на какаото/Bloomberg Terminal

Цената на шеќерот може да се спушти, на какаото не

Турбуленции доживува и цената на шеќерот. Глобалната цена на овој производ на почетокот на годината се искачи на највисокото ниво од 2011 година. Причина за тоа беше „загриженоста за недоволно производство од Индија, која доживеа екстремно суво време, што ги загрози посевите, и од Тајланд, кој се соочува со тешка суша“, вели Наумоски.

Движење на цената на шеќерот од 2019 до 2024 година/Bloomberg Terminal

Оттука, според него, влегуваме во период кога покрај екстремно високите цени на суровините, под знак прашалник ќе биде и самата достапност, бидејќи големите глобални производители ќе имаат предност при задоволувањето на потребите. Дополнителен ризик носат геополитичките тензии, политиките што влијаат на меѓународната трговија и идните жетви во главните региони во кои се произведуваат суровините ќе играат одлучувачка улога во идните трендови на цените.

„Во моментов пазарот е многу нестабилен и променлив и тешко е да се предвиди понатамошниот развој. Мое лично мислење е дека времето на евтини цени на какаото е минато, додека за шеќерот мислам дека во летниот период, по реколтата во Јужна Америка, пред сè во Бразил, цената ќе се придвижи надолу“, вели Наумоски.

Според Цветанов, прогнозите се дека овој ценовен тренд ќе потрае.

„Времето на пониски цени најверојатно е засекогаш завршено и генерално кондиторските, а особено чоколадните производи ќе бидат со релативно повисоки цени во однос на сегашните. Секако, овие стоки се тргуваат на берза и следните движење секогаш ќе зависат од односот на понудата и побарувачката“, одговара Цветанов.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар