БМЗ треба да го зголеми македонскиот извоз, цената на батериите во светот паѓа

Групацијата БМЗ, која денеска постави камен-темелник во Технолошко-индустриската зона во Скопје, е глобален играч во производството на литиум-јонски системски решенија. На компанискиот профил на социјалната мрежа Линкдин е наведено дека седиштето е во Германија, свои производствени капацитети има во Кина и Полска, а  канцеларии и во САД, Јапонија, Велика Британија и Франција.

Компанијата има глобални истражувачки и развојни центри, работи над 20 години и има над 2.000 клиенти. Според податоците, БМЗ годишно имплементира околу сто нови проекти, а вработува над 1.800 лица во светот.

Компанијата произведува литиум-јонски апликации за сите пазарни сегменти, вклучувајќи системи за складирање енергија, електрични велосипеди, големи батерии за автобуси, виљушкари, електрични чамци, индустриски камиони, чистачи, воздухопловни апликации, електрични и градинарски алати и медицински уреди.

Во Македонија изградбата на фабриката беше најавена уште минатата година, а реализацијата почна денеска, откако, како што вчера рече премиерот Христијан Мицкоски, биле отстранети недостатоците од претходните неколку месеци. Инвестицијата се проценува на 65 милиони евра.

Модерен објект со 40 производствени линии

БМЗ веќе произведува во земјава во постоен објект во рамките на „Раде Кончар“. Но, според генералната менаџерка на компанијата во Македонија, Јелица Ивановска, потребен им е поголем објект.

„Сега во компанијата работат 110 вработени на пет производствени линии. Веќе имаме комерцијално производство, но имаме потреба од поголем простор. Ќе градиме модерна фабрика, каде што ќе имаме 40 производствени линии, а вкупниот број на вработени ќе изнесува од 770 до 1.000“, рече Ивановска.

Влада на РСМ

Во моментов од фабриката во Македонија се извезува за Германија и Полска, но новиот погон ќе овозможи зголемување на извозот и надвор од Европа. Се очекува производството во новата фабрика да почне во мај следната година.

„Од разговорот можам да кажам дека во првите години ќе имаме до 35-40 милиони, максимум 60 милиони евра извоз, а понатаму тој извоз може да достигне до 130, па и повеќе милиони евра - нешто што позитивно ќе влијае за нашата македонска економија“, изјави премиерот Христијан Мицкоски.

Цената на литиум-јонските батерии годинава паѓа

Кина е најголем производител на литиум-јонски батерии во светот, а тамошните производители се соочуваат со тешка година, што се должи на падот на цените.

Ниските цени, според анализата на „Блумбергнеф“ (БНЕФ), се должат на хиперпродукцијата во време на слаба побарувачка. Се прогнозира дека во вакви пазарни услови помалите кинески производители може да бидат и истиснати од пазарот.

„Цените на ќелиите веројатно ќе останат ниски во 2024 година, додека не се повлечат помалку квалификуваните и помалку етаблираните играчи“, наведува во извештајот аналитичарот Џијајан Ши од БНЕФ. „Овој ребаланс на побарувачката и понудата треба да трае повеќе од една година“.

Слабата побарувачка се должи пред сè на забавувањето во поголемиот сектор на електрични возила. Над 70 отсто од кинеското производство на батерии во 2023 година беше наменето за електрични автомобили, додека помалку од 20 отсто беа искористени за складирање енергија, покажуваат податоците на БНЕФ.

„Прераниот агресивен притисок на Кина за усогласување на побарувачката за електрични возила преку зголемување на производството ќе доведе до проектиран вишок капацитети шест пати поголем од домашната побарувачка годинава“, проценува БНЕФ. Бидејќи побарувачката не ги исполнува очекувањата, многу проекти во Кина, како и во Европа и во САД, би можеле да бидат одложени или целосно запрени.

Стапката на вишок капацитети ќе го достигне врвот во 2025 година и постепено ќе се намали до околу четири и пол пати до крајот на деценијата, доколку во истото време не се појават нови проекти во оваа област, се наведува во извештајот.

Се намалува продажбата на електрични возила во Европа

Продажбата на електрични возила во Европа со месеци опаѓа, делумно поради тоа што владите ги намалуваат финансиските стимулации за купување автомобили на батерии. Германија ненадејно ги прекина субвенциите за електрични возила во средината на декември, а постојаниот економски тренд на намалување на земјата влијаеше на потрошувачката.

„Растот на регистрациите на електричните возила може да продолжи да забавува, со оглед на недостигот од стимулации и интерес на потрошувачите“, велат во белешка аналитичарите на „Блумберг интелиџенс“ (Bloomberg Intelligence) Џилијан Дејвис и Мајк Дин.

Електричните возила зафатија 13,6 проценти од вкупната продажба во регионот минатиот месец, што е намалување од 14,5 проценти минатата година. Продажбата на автомобили на гас опадна за 8,4 проценти, додека на возилата со дизел-мотори падна за 11 проценти. Хибридите беа најголемиот добитник за месецот, со скок на регистрациите за 24 проценти.

Расте увозот на литиум-јонски батерии во земјава

Во последните години во Македонија расте увозот на литиум-јонски батерии од Кина.

„Во 2023 година од страна на фирми што поседуваат одобрение за крајна употреба се увезени 125 парчиња литиум-јонски батерии (или 1.695 кг) наменети за индустриско производство и 76.179 парчиња (или 39.036 кг) од страна на фирми што немаат одобрение за крајна употреба“, изјавија неодамна од Царинската управа за „Блумберг Адрија“.

 

 

Увозот на литиум-јонски батерии што не се наменети за индустријата туку се внесени во земјава од фирми што немаат одобрение за крајната употреба е значително поголем и покрај тоа што увозната давачка е значително поголема. Од лани за оние што имаат одобрение царината изнесува само 2,7 отсто, за другите 15 отсто.

„Царинската стапка за литиум-јонските батерии во 2021 и 2022 година изнесуваше 15 отсто, а од 2023 година за литиум-јонските батерии што ги увезува фирма што поседува одобрение за крајна употреба овие видови производи што се наменети за индустриско производство се со повластена царинска стапка од 2,7 проценти, додека за преостанатите што немаат такво одобрение царинската стапка е 15 проценти“, велат од Царинската управа.