Точно 14,6 милијарди долари (околу 13,1 милијарди евра) испратиле иселениците во петте земји од регионот Адрија (Македонија, Србија, БиХ, Хрватска и Словенија) во минатата година, покажуваат податоците на Светската банка за таканаречените приватни или лични трансфери. Станува збор за пари што директно се влеваат во економските текови во овие земји, главно преку потрошувачката, а дел од нив завршува и како депозит во банкарскиот систем.
Според Светската банка, рекордер по приватни трансфери лани била Србија, со 5,6 милијарди долари, по неа е Хрватска со 5,3 милијарди долари, а на третото место е БиХ со 2,4 милијарди долари. Потоа следуваат Словенија (688 милиони долари) и Македонија, на последното место, со 456 милиони долари.
Какви се најновите трендови со дознаките во Македонија?
Прочитај повеќе
Над две милијарди евра пратиле дома Македонците во ЕУ за десет години
Секоја година милијарди евра преку дознаките на иселениците во ЕУ се слеваат во земјите од регионот Адрија
29.01.2023
Бежоска: Политичарите можат да го намалат иселувањето
Секој петти граѓанин роден во регионот живее во странство, а секој трети размислува да се исели
27.05.2023
42 отсто од граѓаните би заминале од Македонија
Најголема подготвеност да заминат покажале помладите и оние со повисок степен на образование
04.02.2023
Според последните податоци на Народната банка во првиот квартал од 2023 година, од аспект на движењата кај компонентите на тековната сметка, нето-приливите остварени кај секундарниот доход и кај размената на услуги (624 и 251,8 милиони евра, соодветно) ги надминаа дефицитите во стоковната размена (598,8 милиона евра) и кај примарниот доход (154,4 милиони евра).
Што се приватни трансфери?
Станува збор за категорија што е дел од секундарниот доход во тековната сметка од платниот биланс. Приватните трансфери во еден дел се однесуваат на дознаките од физичките лица испратени преку формални канали (банки и брз трансфер на пари), а друг, значително поголем дел, се дознаки што доаѓаат по неформален канал (во готовина) и кои се пресметуваат преку нето откупената ефектива во менувачкото работење.
Платниот биланс претставува статистички извештај што систематски ги сумира сите економски трансакции на Македонија со странство за определен временски период, односно ги сумира тековните, капиталните и финансиските трансакции помеѓу резидентите и нерезидентите.
Во споредба со првиот квартал од минатата година, салдото на тековната сметка е подобрено за 511,4 милиони евра. Ова подобрување пред сѐ се должи на намалениот дефицит кај стоковната размена (за 251,5 милион евра), како и на повисокиот суфицит кај секундарниот доход и размената на услуги (за 193,4 и 82,3 милиони евра, соодветно), во услови на влошен дефицит кај примарниот доход (за 15,8 милиони евра).
Имено, кај секундарниот доход во првиот квартал од годинава има зголемување од 44,9 проценти во однос на истиот период минатата година, но и намалување од 2,6 проценти во однос на четвртиот квартал од 2022 година, кога на оваа сметка биле евидентирани 640 милиони евра.
Од Народната банка за „Блумберг Адрија“ информираат дека кај приватните трансфери, по годишното намалување во 2020 година, поради пандемијата, присутен е тренд на раст од 38,7 и 29,3 проценти за 2021 и 2022 година, соодветно. Со тоа, нивото на приватните трансфери на крајот на 2022 година достигна 19 проценти од БДП.
„Овие поволни трендови продолжија и во првото тримесечје на 2023 година, кога оваа категорија дополнително се зголеми за 28,8 проценти. Истовремено, последните расположливи индикативни податоци за оваа компонента, кои се следат преку нето-откупот од менувачкото работење, за периодот април-мај 2023 година упатуваат на натамошен раст од 5,8 проценти на годишна основа“, информираат од Народната банка.
Голема поддршка за македонската економија
„Приливите од приватните трансфери се битен сегмент од нашата економија, не само од аспект на платниот биланс“, велат од Народната банка. Оттаму потенцираат дека станува збор за важен сегмент од доходот во економијата, односно дека дознаките влијаат на животниот стандард на дел од населението и овозможуваат значајна поддршка на личната потрошувачка, а со тоа индиректно и на растот на БДП.
„Впрочем, нашите анкети за приватните трансфери покажуваат дека најголем дел од овие приливи (околу 80 проценти) е наменет токму за тековна потрошувачка, а од друга страна, пак, потрошувачката претставува најзначајната расходна компонента на БДП, со просечно учество од над 70 проценти“, велат од Народната банка.
Од централната банка додаваат дека како дополнителен извор на приходи за домаќинствата, тие претставуваат и втора најзначајна компонента на реалниот расположлив доход, по масата на плати, со значајно влијание и врз неговата промена.
.webp){kind=icon}