Во Хрватска денеска се случува голем бојкот на продавниците, трговските синџири и бензиските станици поради незадоволството на граѓаните од растот на цените. Како што пишува „Блумберг Адрија“, после неколкумесечен пад на цените, тие повторно почнаа да растат. Граѓаните се особено чувствителни на поскапувањето на храната, каде што Хрватска е меѓу рекордерите во ЕУ. Најголем раст на цените на прехранбените производи има во Кипар (7,8 проценти), Летонија (5 проценти), па Хрватска (4,7 проценти).
Бојкотот против трговците почна од иницијативата на Фејсбук групата „Ало, инспекторе“, зад којашто стои Европскиот центар за извонредност на потрошувачите (ECIP), а во меѓувреме ја поддржаа друштвата за заштита на потрошувачите, синдикатите, неколку политички партии, па и самиот министер за економија. Партијата на пензионерите дури и се закани со 30-дневен бојкот доколку цените не се симнат.
Повикот за бојкот очигледно вроди со плод, што го покажуваат и бројките на хрватската даночна управа, која дури издаде и вонредно соопштение денеска, поради големиот интерес на јавноста. За петок, 24.01, од 00:00 до 11:00 часот, бројот на фискални сметки бил во трговијата на мало бил за 40 проценти помал во однос на петокот минатата седмица, додека вкупниот промет паднал за дури 47 проценти. Вкупниот број на фискални сметки, во сите дејности, бил за 28 проценти помал, а прометот за 29 проценти. Споредено пак со петокот, 19.01 минатата година, во истиот период денеска бројот на фискални сметки во трговијата на мало е намален за 29 проценти, а на прометот за 30 проценти.
Прочитај повеќе
Анкета на Народна банка: Инфлација од 3 проценти во 2025 година
Економските аналитичари и натаму сметаат дека постои висок степен на неизвесност околу текот на идните случувања.
15.01.2025
Неделен преглед: Поскапуваат и храната и становите – инфлацијата не попушта
Лани на трпеза сме ставале само поевтина риба, сè друго поскапело
10.01.2025
Инфлацијата расте, на годишно ниво во декември поевтиниле само рибите
На годишно ниво цените на храната пораснале за над пет отсто
08.01.2025
Трошоците за енергија ја забрзаа инфлацијата во еврозоната
Потрошувачките цени во декември 2024 година се зголемија за 2,4 проценти во однос на истиот месец претходната година.
07.01.2025
Вујчиќ од ЕЦБ: Хрватскиот туризам може да биде погоден од растечките цени
Цените на туризмот во Хрватска се зголемиле за околу 50 отсто во изминатите три до четири години
05.01.2025
Хрватската редакција на „Блумберг Адрија“ ги пренесе мислењата на аналитичарите, според коишто овој бојкот нема да има никакво влијание врз стапката на инфлација, а не очекуваа ниту масивен одѕив. Сепак, бројките од даночната управа покажуваат дека граѓаните не е дека баш го бојкотираат повикот за бојкот. Асоцијацијата „Гласот на бизнисот“ се изјасни против бојкотот, сметајќи го за бесмислен, и потенцијално штетен за работниците во трговските дуќани.
Тие што го поддржуваат, сметаат дека е важно да им се прати порака на трговските синџири без оглед на тоа дали ќе има реален финансиски ефект. Во целата какофонија, малкумина се запрашаа зошто цените во Хрватска растат повеќе отколку во повеќето земји од ЕУ и сите земји од еврозоната. Многумина веруваат дека тоа се должи на наводната алчност на малопродажните синџири, но ова претпоставува дека Хрватска поради некоја причина има особено алчни малопродажни компании во однос на еврозоната и ЕУ.
За општиот пораст на цените може да има неколку причини. Тие може грубо да се поделат на инфлација со отскокнување на трошоците и инфлација со повлекување на побарувачката. Недостигот на одредени клучни материјали и суровини, особено енергија, ги зголемува трошоците за сите, од производителите до трговците на мало. Зголемувањето на трошоците ќе се акумулира низ малопродажниот синџир и на крајот ќе биде платен за повеќето од крајните клиенти, т.е. граѓаните, анализира „Блумберг Адрија“.
Но, зголемувањето на цените може да има без зголемување на цените на суровините, енергијата и другите влезни трошоци. Кога побарувачката се зголемува, производителите и трговците на мало имаат поттик да ги зголемат цените и на крајот да генерираат повисоки приходи.
Според сите сметки, новото поскапување во Хрватска влече корени токму во растот на побарувачката. Познато е дека платите во Хрватска пораснаа со една од највисоките стапки во ЕУ минатата година. Ова особено се однесува на огромниот пораст на платите во јавниот сектор, кои изнесуваат околу 30 проценти. Очекувано, овој раст на приходите на домаќинствата води кон поголема потрошувачка.