.webp){kind=icon}
Европската централна банка (ЕЦБ) дополнително ќе ги зголемува каматните стапки и ќе ги остави повисоки за подолг период, а порешителното повлекување на вишокот ликвидност бара поголема сигурност во стабилноста на системот. Ова е коментар на аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ по експлицитните и имплицитните пораки на ЕЦБ од последниот состанок. Вчера ЕЦБ одлучи да ги зголеми каматните стапки за уште 25 базични поени, зголемувајќи ги на најголемо ниво во последните две децении.
„Фокусот на ЕЦБ на силата на пазарот на трудот може да се смета и за ’разочарување’ во неуспехот на поостро слабеење на економската активност. ЕЦБ нагласува дека претходните зголемувања на каматните стапки силно се пренесуваат на условите за кредитирање. Но, сеедно, облогот за помош на рецесиските трендови во борбата против инфлацијата се покажува како премногу амбициозен“, вели Андреј Кнез, главен аналитичар на „Блумберг Адрија“.
Поради тоа, како што додава, „гледаме дека ЕЦБ ќе ги зголеми каматните стапки за дополнителни 25 базични поени во јули, а веројатноста за дополнително зголемување од 25 базични поени подоцна оваа година се зголемува. Со други зборови, депозитната стапка на ЕЦБ оваа година ќе заврши најмалку на ниво од 3,75 отсто (во случај само на едно зголемување на референтните стапки за 25 базични поени), со што ќе се овозможи шестмесечниот Еурибор да се приближи до нивото од 4 проценти.
Кнез додава дека друг важен елемент е истрајноста на базичната инфлација. Овој фактор е силно поврзан со јачината на агрегатната побарувачка, поради што ЕЦБ ги зголеми проекциите за базичната инфлација во наредните години. Сè уште постои можност ЕЦБ да почне да ги намалува стапките веќе следната година (во зависност од динамиката на повлекување на вишокот ликвидност од системот). Но, дури и тогаш, просечното ниво на стапки барем до 2025 година ќе биде нешто повисоко отколку што мислевме досега.
ЕЦБ избегнува да дава дополнителни детали за повлекувањето на вишокот ликвидност, ослободувајќи ги обврзниците од своето портфолио на достасување без (целосно) реинвестирање.
„Очигледно сакаат да видат како ќе оди отплатата на 477 милијарди евра од програмата ТЛТРО (TLTRO), која достасува кон крајот на овој месец. Неодамнешната загриженост за стабилноста на финансискиот систем не треба да се заборави, и покрај тоа што (благодарение на строгите регулаторни барања) се смета дека банкарскиот систем на еврозоната е отпорен на шокови“, вели Кнез.
Дистрибуцијата на банките во еврозоната се карактеризира од оние со силна кон оние со послаба ликвидносна позиција. ЕЦБ секако сака да види колку долго ќе трае евентуалната прераспределба на ликвидноста во еврозоната по претстојното достасување на ТЛТРО, а особено дали ќе има барем мали индиции за каматни шокови на меѓубанкарскиот пазар на пари.
„Како и да е, неодамнешната практика на ЕЦБ за намалување на портфолиото на германски и француски обврзници додека го зголемува портфолиото на италијански и шпански обврзници не е одржлива. Приспособувањето на системот на еврозоната на нивото на ликвидност што ќе заузди инфлациски шокови сепак ќе бара сеопфатно ’исфрлање’ на обврзниците од портфолиото. Поради тоа, веројатни се повремени скокови на премијата за ризик на издавачите како Италија, како и на други со понизок кредитен рејтинг“, вели Кнез.
