Кина ја носи трговската борба во Европа, неизвесна зелената транзиција

Одлуката на Кина да го ограничи извозот на критичните минерали ќе ги погоди клучните сектори на Европската унија во напорите да ја декарбонизира економијата и ги демонстрира границите со кои се соочува Западот во аспирациите да ги премести синџирите на снабдување надвор од дофатот на креаторите на политики во Пекинг.

Кина е најголемиот светски производител на двата минерали, галиум и германиум, кои ќе бидат предмет на извозни ограничувања следниот месец и кои се клучни за индустријата за полупроводници, телекомуникациите и електричните возила. ЕУ добива 71 проценти од својот галиум од Кина и 45 проценти од својот германиум.

Потегот доаѓа неколку недели откако ЕУ ја претстави новата стратегија за економска безбедност, која бара надзор над критичниот извоз на технологија и може да ги ограничи излезните инвестиции во име на националната безбедност. Предлогот е дел од растечкиот притисок во блокот за зајакнување на безбедносните алатки бидејќи земјите како Кина и Русија се повеќе ја користат трговијата и контролата на критичните линии за снабдување за да ги унапредат политичките, па дури и воените цели.

Кина е најголем снабдувач на ЕУ со критични материјали/извор: Европска Комисија

„Постапката на Кина е остар потсетник за тоа кој има предност во оваа игра“, вели Симоне Таљапитра, истражувач во тинк-тенкот „Бројгел“ во Брисел. „Суровата реалност е дека на Западот ќе му треба најмалку една деценија да се ослободи од ризикот што го носат синџирите на снабдување со минерали од Кина, така што ова навистина е асиметрична зависност“, додава тој.

ЕУ доби тешка лекција кога Русија ја нападна Украина минатата година, предизвикувајќи зголемена инфлација и стравувања дека цели индустрии би можеле да пропаднат додека блокот брза да набавува нови резерви на нафта и гас. Земјите-членки на блокот беа растргнати околу тоа како да одговорат на Москва, а со оглед на тоа што некои земји претерано се потпираат на евтината руска сурова нафта и гас.

Со иста динамика се одвива и политиката на ЕУ за Кина, при што одредени нации не се подготвени да ги загрозат своите трговски односи со втората по големина економија во светот.

Кинескиот потрошувачки пазар од 6,8 трилиони долари е критична дестинација за европскиот извоз на автомобили, фармацевтски производи и машини. Германските производители на автомобили „Фолкасваген“ (Volkswagen AG), „Мерцедес“ (Mercedes-Benz AG) и „БМВ“ (Bayerische Motoren Werke AG) имаат изградено десетици фабрики во Кина и сите три производители сега продаваат повеќе возила во Кина од кој било друг пазар.

САД извршија притисок Европа да заземе цврст став кон Пекинг, а претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, тврди дека блокот треба да го „отфрли ризикот“ од Кина, но недостига целосно „раздвојување“.

ЕУ почна да го применува Законот за критични суровини во март годинава за да го олесни финансирањето и издавањето дозволи за нови проекти за рударството и рафинирањето и да создаде трговските сојузи за да ја намали зависноста на блокот од кинеските добавувачи. САД и Европа, исто така, бараа да се формира „клуб на купувачи“ за да склучуваат договори за снабдување и инвестициски партнерства со земјите-производители.

„Веќе некое време гледаме како Кина ја зацврстува севкупната стратешка положба на и сега на тоа се надоврзуваат засилени и сè понаметливи акции“, рече фон дер Лајен во говорот за политиката претходно оваа година. „Како што Кина ја засили својата воена позиција, таа исто така ја засили својата политика на дезинформации и економска и трговска принуда“.

А земјите-членки преземаа уште посилни мерки. Холандската влада минатата недела објави мерки кои ќе ја спречат „ХБ АСМЛ Холдинг“ (НВ ASML Holding NV) - компанија која речиси има монопол на машините потребни за производство на најнапредните полупроводници - да продава дел од својата опрема во Кина.

Жалба до СТО

Комисијата, извршната рака на ЕУ, би можела да се соочи со новите извозни ограничувања од Кина преку постапки за решавање спорови во Светската трговска организација со седиште во Женева.

Сепак, на таков спор би можело да му требаат години за епилог низ делумно нефункционалното тело за решавање спорови на СТО. Понатаму, тврдењето на Кина дека мерките се неопходни за националната безбедност може да предизвика заобиколување на СТО бидејќи им дозволува на владите да преземаат „секакви дејства што ги сметаат за неопходни за заштита на суштинските безбедносни интереси“.

Ескалацијата на тензиите може да ја загрози способноста на блокот да ја трансформира својата економија за да стане поприфатлива за животната средина.

Кинескиот потег доаѓа кога ЕУ тргнува на ремонт без преседан за да ги елиминира емисиите на јаглерод во целата нејзина економија, од производството на енергија до земјоделството и транспортот. Зелениот договор, чија цел е да го направи регионот климатски неутрален до 2050 година, ќе бара пристап до огромни количини критични материјали што се користат во сè, од соларни панели до електрични возила.

„Европа денес во голема мера зависи од Кина за збир на чисти технологии и критични компоненти, така што ескалацијата на овие тензии сигурно може да ја одложи  зелената транзиција на Европа“, рече Таљапитра.

 

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар