Цените на електричната енергија во Европа вчера се зголемија до нови рекордни вредности бидејќи топлотниот бран го ограничува снабдувањето со енергија и шумските пожари беснеат низ Франција. Влијанија имаат и ограничувањата на пазарот наприроден гас, кој се користи како гориво за работа на електраните.
Русија ги намалува испораките, а истовремено Европа работи на надополнување на залихите за зимата. Падот на производството на нуклеарна енергија, како и слабото производство од ветер и хидроелектрани, го зголемија притисокот на пазарот и ги актуелизираа најавите за можни интервенции за намалување на побарувачката за струја.
„Ако Русија го прекине гасот и можеби нема да има доволно гас за целата побарувачка, тогаш ќе дојде до рационализирање“, рече Анегрет Гробел, претседател на Советот на европските енергетски регулатори, во интервју за телевизијата Блумберг.
Тој додаде дека „затемнувања може да се избегнат, но секако тоа бара многу подготвителна работа што ја работиме во моментов“.
Референтната германска енергија за следната година порасна за дури 6,6 проценти до рекордни 455 евра за мегават-час на Европската енергетска берза АГ. Цената на струјата во франција се зголеми за дури 7,8 проценти до 622 евра за мегават-час.
Топлотните бранови ова лето ја интензивираа побарувачката, притоа зголемувајќи ги прекините на снабдувањето, при што клучните водни патишта, кои се користат за производство на хидроенергија, ладење нуклеарни централи и енергетски производи пресушија.
Големи проблеми за Франција и Британија
Франција е во особено тешка ситуација, бидејќи повеќе од половина од нејзиниот нуклеарен потенцијал е офлајн поради одржување. Нормално, нацијата би извезувала енергија, но оваа година таа стана нето увозник, што ги натера соседните земји да согоруваат повеќе гас за да ги задржат светлата вклучени. Шумски пожари беснеат во земјата, што го натера претседателот Емануел Макрон да побара помош од цела Европа за да им се придружи на 10.000 француски пожарникари да се борат со пожарите.
„Историски ниското производство на нуклеарна енергија и ниските хидроакумулации ширум Европа предизвикаа недостиг во снабдувањето што може да се исполни само со доставливи извори како јаглен и гас“, рече Патрисио Алварез, аналитичар во Bloomberg Intelligence.
Велика Британија веќе издаде предупредување за намалување на границата помеѓу понудата и побарувачката. Додека National Grid ESO, мрежниот оператор во земјата, рече дека ќе има доволно производство, тоа е уште еден знак за тешкотиите со кои се соочува европскиот систем за електрична енергија оваа година.
Тежок удар за македонските компании
Високите цени на струјата предизвикаа огромни проблеми за компаниите во Македонија и дел од нив веќе трпат загуби поради енормното зголемување на трошоците за енергија. Новите поскапувања на европските пазари ќе им донесат дополнителни проблеми со оглед на тоа што тие ја набавуваат струјата на слободниот пазар.
Министерот за економија, Крешник Бектеши во неодамнешното гостување на телевизијата „Блумберг Адриа“ најави дека веќе се подготвува предлог-одлука за прогласување енергетска кризна состојба во државата од 1 септември, годинава.
Тој објасни дека според законската регулатива Владата може да прогласи кризна состојба за период од 30 дена и дека потоа за продолжување одлучува Собранието. Бектеши информира дека предлог-одлуката за прогласување кризна состојба во енергетиката деновиве ќе биде испратена до Управувачкиот комитет и дека најверојатно ќе се најде на дневен ред на една од седниците на Владата закажани за овој месец.
Тој соопшти дека се подготвени пакет лесни мерки за штедење на енергија, пред се кај институциите кои ќе треба да бидат добар пример за штедење кој би се пресликал кај домаќинствата и стопанството. Бектеши најави зголемување на производството на струја од ЕСМ за да се задоволат потребите на домаќинствата, пред се од хидроелектраните кои сега не произведуваат струја освен за системски потреби, а со цел да се сочува хидропотенцијалот за зимските месеци.
Инаку, според последните податоците на Државниот завод за статистика, во мај 2022 година, вкупната потрошувачка на електрична енергија во земјава изнесува 544.181 МWh. Нашата земја без увоз на струја не може да ги задоволи потребите на домашниот пазар.