Европа на крстопат: Како царините од САД ги обликуваат економскиот раст и инфлацијата?

Европа неделава ќе премине низ ригорозен економски здравствен преглед, што ќе помогне да се процени влијанието на царините на САД врз растот и инфлацијата, додека политичарите ќе се состанат за да ги утврдат каматните стапки.

Главен настан ќе биде четврточниот почетен преглед на бруто-домашниот производ за еврозоната во третиот квартал, кој ќе пристигне само неколку часа пред Европската централна банка да го открие исходот од своето дводневно заседание за монетарната политика.

Аналитичарите очекуваат блокот да го одржи минималниот раст од 0,1 отсто што го оствари во трите месеци до јуни. Националните извештаи од некои од најголемите економии во регионот ќе додадат дополнителна слика.

Истовремено, речиси исто толку важен ќе биде инфлацискиот индекс за октомври, кој ќе биде објавен еден ден подоцна. Очекувањата се за пад на инфлацијата на 2,1 отсто од претходните 2,2 отсто. ЕЦБ ќе ја објави и својата анкета за кредитирањето на банките, која помага да се процени како монетарната политика влијае на реалната економија.

Овие ажурирања доаѓаат по бурниот прв дел од 2025 година. Активноста првично беше во пораст, бидејќи компаниите се обидуваа да се приспособат на априлските царини на САД. Но следуваше контрадвижење, особено во Германија, каде што извозот во вториот квартал падна за 0,3 отсто.

Најновите податоци ќе покажат како компаниите и домаќинствата се приспособиле на јулскиот договор помеѓу Европската Унија и САД за поставување на царините за повеќето стоки што го напуштаат блокот, кои сега изнесуваат 15 отсто.

„Потрошувачката доверба останува слаба, и покрај силниот пазар на трудот, а податоците за БДП ќе покажат дали закрепнувањето на приватната потрошувачка што го очекуваше ЕЦБ и понатаму не се реализира“, изјави Кристијан Келер, шеф на економија во „Барклис“. „Во контекст на слабата домашна побарувачка и ниската искористеност на капацитетите во производствениот сектор, ние исто така гледаме ризик дека инвестициите ќе закрепнуваат само постепено.“

Стагнацијата не би требало да ја загрижува ЕЦБ, која се очекува да ги задржи каматните стапки на два отсто кога официјалните лица ќе се соберат во Фиренца, Италија – оваа година место за еден од годишните политички состаноци што се одржуваат надвор од седиштето во Франкфурт.

Со инфлацијата што се движи околу два отсто и прогнози што укажуваат на економско закрепнување во второто полугодие, повеќето се задоволни да ја остават депозитната стапка таму каде што е. Можеби тоа ќе го направат и во следните две години, според анкета на аналитичарите од „Блумберг“.

Бизнис-анкетите што беа објавени во петокот донесоа надеж дека обновата на економијата на еврозоната навистина ќе се реализира, бидејќи активноста во приватниот сектор неочекувано достигна највисоко ниво од мај 2024. Германија, која ќе започне да троши милијарди евра на инфраструктура и одбрана, беше главниот двигател, додека Франција – повторно потресена од политичка нестабилност – се бори.

Некои остануваат скептични.

„Треба да внимаваме со PMIs“, изјави Рубен Сегура-Кајуела, шеф на Европската економска истражувачка служба на Банката на Америка (Bank of America). „Тие порано испратија погрешни сигнали. Но, тие се во согласност со продолжената тешкотија во производствениот сектор и, во случајот на Германија, поддржаната динамика на домашната побарувачка на почетокот на четвртиот квартал.“

Најголемата економија во Европа внимателно се следи, бидејќи канцеларот Фридрих Мерц се обидува да иницира закрепнување по две години на опаѓање. Податоците за фабриките летоска беа слаби, а Бундесбанк предупредува дека извозот во третиот квартал „најверојатно ќе се стабилизира“.

Дополнителни три месеци негативен раст би ја втурнале Германија во рецесија. Месечната анкета од институтот „Ифо“, која ќе биде објавена в понеделник, треба да покаже дали довербата меѓу компаниите се влошила поради стравувања дека владата не ги имплементира потребните реформи.

Франција е исто така во фокусот поради својата политичка поделба и борбата како да го ограничи растечкиот буџетски дефицит. Таа ќе остане голем ризик за економскиот изглед на еврозоната, според Карен Раде, раководител со европската економска истражувачка служба во „Поинт 72“ (Point72).

„Очекувам растот да се зголеми во четвртиот квартал и силниот октомвриски PMI да ги засили тие очекувања. Но, ако морам да размислувам за катализатор што ќе влијае на расположението во четвртиот квартал, мислам дека тоа ќе биде Франција“, изјави тој. „Другиот ризик е што не гледам вистински катализатор за подобрување на германската индустрија до следната година, кога ќе почне да се реализира фискалниот стимул, што мислам дека ќе трае некое време.“

Што се однесува до инфлацијата, забавувањето ќе го поткрепи тврдењето на ЕЦБ дека растот на цените е суштински на нивото на целта засега. Инвеститорите бараат знаци дека инфлацијата може да падне пониско отколку што се очекува во следните месеци, при што ЕЦБ веќе прогнозира привремено потценување следната година. Секој доказ за тоа, ако продолжи или стане повеќе изразен, може да го обнови разговорот за дополнителни намалувања на каматните стапки.

„Замавот на инфлацијата е слаб и пазарите ги гледаат ризиците на инфлацијата јасно во негативна зона“, изјави Катарин Наис, главна економистка за Европа во ПГИМ (PGIM Fixed Income). Таа гледа ризик дека инфлацијата може да „заглави“ малку под два отсто во 2026 година.