На домашниот корпоративен сектор лани во просек му требале околу три месеци за наплата на побарувањата, а пет месеци за исплата на краткорочните обврски наспроти 2022 година, кога просечниот период за наплата на побарувањата изнесувал околу два и пол месеца, а четири месеци биле потребни за исплата на краткорочните обврски, покажува извештајот за финансиска стабилност на Народната банка за минатата година. Според податоците на НБРМ, на најголемиот број фирми во Македонија односно на таканаречените микроправни лица лани во просек им биле потребни повеќе од 400 дена за наплата на побарувањата и над 900 дена за исплата на краткорочните обврски.
Микрофирмите најмногубројни во Македонија
Од вкупно 59.682 активни правни субјекти во 2023 година, големи субјекти се 480 (0,8 проценти од вкупниот број правни субјекти), средни субјекти се 1.104 (1,8 проценти), мали субјекти се 21.379 (35,8 проценти) и микросубјекти се 36.719 (61,5 проценти).
Прочитај повеќе
Расте задолженоста: Третина од македонските компании во загуба
Стапката на задолженост на корпоративниот сектор расте и во првата половина од 2024 година.
03.10.2024
Народна банка: Раст на депозитите и на кредитите
Во јули, вкупните депозити на корпоративниот сектор се зголемени за 0,2 проценти на месечна основа.
21.08.2024
Со оглед на тоа што лани имало пролонгирање на просечниот период за наплата на побарувањата и исплата на обврските во однос на претходната година, прашавме во Народната банка кои се причините за ваквите трендови и како влијае тоа врз задолженоста на корпоративниот сектор.
Оттаму објаснуваат дека бројот на деновите потребни за плаќање на обврските и за наплата на побарувањата се утврдува врз основа на агрегираните финансиски извештаи за целиот корпоративен сектор, при што вредноста на двата показатела зависи од висината на приходите и расходите од работењето и од висината на побарувањата и краткорочните обврски. Од централната банка додаваат дека управувањето со тековните средства, а првенствено со побарувањата со купувачите како една од најважните компоненти на побарувањата, е индивидуална одлука на поединечно друштво и зависи од низа фактори што се специфични за друштвото, како на пример пазарот на кој се врши продажбата, видот на клиентите на кои им се продава, претежната дејност, па и кредитните и сметководствените политики на одделните фирми.
„Во овој контекст, бројот на деновите на врзување на побарувањата и неговата годишна промена дава само крупна слика за ефективноста на процесот на наплата на побарувањата, но далеку порелевантни се оцените врз основа на податоците од финансиските извештаи на ниво на поединечни компании“, велат од Народната банка.
Според НБРМ, во 2023 година бројот на деновите на доцнење во плаќањата на краткорочните обврски и наплатата на побарувањата се приближува кон вредностите за 2021 година и овие движења во голем дел се последица на „нормализирањето“ на работењето во одделни дејности, пред сè од енергетскиот сектор, во услови на постепено исцрпување на ефектите од енергетската и ценовната криза во претходната година.
Расте задолженоста на компаниите
„Блумберг Адрија“ веќе пишуваше дека стапката на задолженост на корпоративниот сектор во Македонија лани се зголеми до нивото од 70,6 проценти од БДП (наспроти 69,8 проценти во претходната година), и натаму е под изведениот праг на ранливост, но го надминува просекот на задолженоста во изминатиот десетгодишен период, откриваат податоците на Народната банка објавени во новиот извештај за финансиска стабилност. Лани со загуба работеле 31,5 проценти од вкупниот број субјекти од корпоративниот сектор (наспроти 31,9 проценти во претходната година).
Од Народната банка тогаш информираа дека во согласност со последните расположливи податоци, стапката на задолженост на корпоративниот сектор расте и во првата половина од 2024 година, најмногу поради повисокото должничко финансирање од странство, односно од надворешниот долг.
Според Никица Мојсовска Блажевски, извршна директорка на „Македонија 2025“, и покрај малиот раст, задолженоста на корпоративниот сектор не покажува некои големи ризици за солвентноста на компаниите. Во однос на оваа проблематика, таа вели дека се клучни геополитичките ризици и она што ќе се случува во економијата на нашиот најголем трговски партнер Германија односно генерално во ЕУ. Уште еден ризик што таа го напоменува е ризикот од пораст на трошоците за работната сила.