Анализираме: Кој зема минимална плата во Македонија?

Помалку од четири отсто од вработените во земјава земаат минимална плата од 22.567 денари, покажуваат податоците на Управата за јавни приходи (УЈП). 

По барање на „Блумберг Адрија“, УЈП подготви анализа врз основа на конечни и платени МПИН-пресметки, односно врз основа на податоците за исплатени плати за декември 2024 година. 

Анализата покажува дека во последниот месец од минатата година на сметките на вкупно 21.193 вработени легнал законски минималниот износ од 22.567 денари.

Податоците на УЈП за минатата година покажуваат дека бројот на вработени за кои се исплаќаат плати и придонеси варира од месец на месец и се движи над 550.000 лица.

Човек-фирми

„Блумберг Адрија“ побара од УЈП податоци за тоа кој исплаќа минимална плата според бројот на работници во субјектите. Од одговорот што го добивме јасно е дека колку е помала компанијата толку е поголем бројот на лица што се пријавени на минималец.

Односно дури 14.813 вработени или 70 отсто од сите вработени што во декември на сметка добиле минималец се вработени во микропретпријатија. Во согласност со Законот за трговски друштва од 2004 година и прифатената методологија на Комисијата на ЕУ за класификација на претпријатијата, микропретпријатија се тие што имаат до десет вработени.

Најмал број на вработени со исплатена минимална плата има во големите компании, кои вработуваат над 250 лица. Само четири отсто од работниците во тие фирми работат за минималец.

Камионџии, угостители, фризери, козметичари …

Од УЈП побаравме податоци и за тоа во кои дејности вработени најчесто се пријавени на минимална плата. Одговорот сугерира дека најчесто минималец си исплаќаат самовработените лица.

„Според податоците со кои располага УЈП, минимална плата е исплатена претежно во следните дејности: товарен патен транспорт, ресторани и други објекти за послужување  храна, неспецијализирана трговија со храна и тутун, дејности на стоматолошка практика, изградба на станбени и нестанбени згради, одржување и поправка на моторни возила, производство на леб, производство на свежи печива и слатки, трговија на мало со облека, фризерски салони и салони за разубавување, друга трговија на мало во неспецијализирани продавници и друго“, ни одговорија од Управата.

Нов минималец од март

Новата минимална плата во согласност со законот што беше донесен пред три години треба да важи од март 2025 година. Законот предвиде таа да се усогласува со инфлацијата и просечната плата.

Законот за минимална плата предвидува „исплатената висина на минимална плата во бруто-износ за март секоја година да се усогласува со: 50 отсто од порастот на просечно исплатената нето-плата во Република Северна Македонија, за претходната година, според податоците на Државниот завод за статистика и 50 отсто од порастот на индексот на трошоците на живот, за претходната година, според податоците на Државниот завод за статистика“.

По овие параметри мартовската минимална плата треба да се зголеми за околу 1.800 денари, со што ќе стигне до 24.300 денари.

Друга одредба во законот става и долна граница за минималецот. Таа не може да биде пониска од 57 отсто од висината на просечно исплатената нето-плата во државата во претходната година, во согласност со пресметките на државната статистика.

Во периодот од јануари до ноември просечната плата на државно ниво изнесувала 41.029 денари, а новата минимална плата од 24.300 денари е 59 отсто од неа.

Прво кошничка, потоа плата

Сојузот на синдикатите на Македонија бара новиот минималец да изнесува 27.500 денари поради растечките цени, кои значително ја зголемија вредноста на синдикалната кошничка, која сега изнесува 63.252 денари, што значи дека не може да се наполни ни со две минимални плати.

Владата, како трета страна во економско-социјалниот дијалог, не се согласува со пресметките на синдикалната кошничка и на последниот состанок најави дека ќе прави сопствени пресметки за минимална потрошувачка кошничка, а дури потоа ќе се разговара за минималната плата.

Некои од коморите, пак, се согласуваат со ССМ и сметаат дека има простор да се утврди плата над тоа што го предвидува законот, но само ако државата помогне со намалување на давачките за придонеси. По ова прашање, министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска децидно се изјасни дека земјава има најниски стапки на придонеси во регионот и тука нема простор за интервенција.

Репрезентативен претставник на компаниите во социоекономскиот совет е Организацијата на работодавци. ОРМ деновиве преку анкета бара од своите членки да се изјаснат за тоа дали минималната плата да се зголеми надвор од законските одредби и дали за нив е прифатливо власта да ги ослободи од дел од придонесите.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар