.webp){kind=icon}
Нафтената криза од 70-тите. Пукањето на балонот „дот-ком“. Финансиската паника што доведе до големата рецесија.
Секоја голема криза во поновата историја имаше уникатни карактеристики што ја прават особено болна за оние кои ја „преживеале“. Но, секој од „преживеаните“ има да понуди лекции и совети.
Ова е динамиката со која финансиските аналитичари и советници се обидуваат да се движат додека стравувањата од нова американска рецесија се зголемуваат насекаде, од берзата до станбениот сектор. Економијата сè уште не е официјално таму и сè уште постојат многу уверувања дека земјата може целосно да го избегне ваквото сценарио.
Но, разговорот за рецесија може да стане самоисполнувачко пророштво, а уште едно џамбо зголемување на каматните стапки од Федералните резерви (ФЕД) може да ги влоши тие стравови. Со цел да се подготват, инвеститорите треба да почнат да размислуваат за начини да ја ограничат нивната финансиска болка и можеби дури и да ги искористат предностите на новите можности.
Имајќи го ова на ум, Bloomberg News побара од советници ширум САД да ги споделат најголемите грешки и најдобрите потези што ги направиле во рецесиите во минатото, со објаснување како тие лекции би можеле да бидат искористени денес. Нивните коментари се уредени за должина и јасност:
Ограничувања за купување
Мајк Силејн, управен партнер, „21 вест велт менаџмент“ (21 West Wealth Management)
Најголема грешка во „дот-ком“ (dot-com) рецесијата: Мојата најголема грешка на почетокот беше што продолжив да додавам на акциите додека пазарите се намалуваа и можеби немањето перспектива да кажам: „Не се фаќа нож што паѓа“. Можеби беше академски исправно и на долг рок правилен потег, но на краток рок создаде поголема болка за клиентите, повеќе од она што го доживував претходно.
Најдобар потег во „дот-ком“ рецесијата: Не се чувствувам како да бев заробен во огромниот технолошки балон. Мораше да се има изложеност, се знаеше дека интернетот е алатака која го менува животот, но избегнавме многу компании кои немаа никаква заработка. Доброто сè уште оди под рака со лошото и тоа е слично и со оваа средина.
Совет за денес: Како во ерата на „дот-ком“, така и денес, има и други области каде што можете да заработите пари поконзервативно и не мора да шпекулирате. Не треба да направите голема промена во стилот, но можете да гледате на вредностите. Исто така, јас повеќе ги нагласував дивидендите во оваа средина.
Акции на кои им верувате
Најголема грешка во големата рецесија: во средината на кризата, финансиите изгледаа навистина, навистина евтини, така што гравитиравме таму затоа што му верувавме на менаџментот - во глобалната финансиска криза (GFC), да се знае многу всушност наштетуваше бидејќи сè беше толку непредвидливо и без преседан. Владееше некое лажно чувство на сигурност.
Најдобар потег во големата рецесија: Една од работите што ги научив е дека кога се случуваат работи кои се без преседан, паметно е да не се ризикува. Не обидувајте се да бидете херој, спуштете се во дупката, собирајте пари. Имаше моменти кога велев дека не знам што се случува, но попаметно е да седам настрана додека не сфатам.
Совет за денес: Мојот најголем совет за денес е да најдете акции со кои можете да се венчате, а не само да излегувате. Ако сакате да поседувате акции, проверете дали би ви било удобно да ги поседувате и во тешки времиња. Не се обидувајте да ги добиете бидејќи мислите дека пазарот ќе биде силен за три месеци. ФЕД дефинитивно ќе ги зголемува стапките повторно и повторно и повторно и мислам дека тоа ќе нѐ турне во пристојна рецесија. Не велам да не купувате акции, но бидете сигурни дека ви е удобно да ги поседувате за време на таков вид на рецесија.
Bloomberg
Сув прав
Џејми Лима, основач и претседател на „Вудсон велт менаџмент“ (Woodson Wealth Management)
Најголема грешка во големата рецесија: На почетокот понекогаш им дозволував на клиентите премногу да го водат патот, а многу од тоа се базираше на емоции. Тоа беше две години од почетокот на мојата кариера и буквално возрасни мажи ми плачеа на рамо затоа што требаше да им кажат на своите сопруги да се вратат на работа или да не ги прават работите што ги имаат испланирано.
Најдобар потег во големата рецесија: кога имате сув прав, тогаш можете да ги искористите можностите во рецесија. Луѓето што имаа куповна моќ можеа да излезат и да купат три, четири, дури и пет куќи по најниски цени и сега се преполни со готовина. Тоа е затоа што овие куќи вредат пари и носат приход. Тие можеа да ја искористат шансата кога луѓето навистина се плашеа. Тоа би можело да биде слично на она што се случува сега, ако инвеститорите останат на курсот и купат што е можно повеќе со попуст.
Совет за денес: Никогаш не би рекол никому да ги земе сите свои средства и да ги инвестира во биткоин, но во рамките на нашите портфолија имаме 2-3 отсто распределба на криптовалути. Всушност можете да купите фонд за берзанско тргување (ETF) кој може да ве изложи на фјучерси на биткоин, или компании кои вршат трансакции во биткоини. Со оглед на тековното опаѓање и фактот дека биткоинот веројатно ќе остане долго присутен, иако е намален - можеби ќе донесе некои дополнителни приноси во иднина.
Не брзајте
Дебора Елис, овластен финансиски планер, „Когент индипендент адвајзорс“ (Cogent Independent Advisors)
Најголема грешка во „дот-ком“ рецесијата: Кога видов дека пазарот се намалува, целосно се исплашив дека сите сме на акции и немаме заеднички фондови или ETF. Во тоа време, имаше голем притисок дека треба да бидете диверзифицирани, а единствениот начин да бидете диверзифицирани беше да имате индексни фондови. Влегов многу во фондовите, а не ги разбирав средствата или зошто сум во нив.
Најдобар потег во „дот-ком“ рецесијата: Не знаевме доволно за технолошките компании за да ги купиме. Така што, да, нашите средства се намалија, но не значително. Големите компании што ги држевме не беа толку нестабилни - тие имаа финансирање, имаа добра база, тие паднаа, но не згаснаа како многу од „дот-ком“ компаниите.
Совет за денес: Рецесијата не мора да значи дека пазарот ќе падне и дека добрите компании нема да се вратат. Ако знаете што купувате и зошто го купувате, ќе имате добро чувство за тоа во кои компании да инвестирате доколку има попуст. Исто така, ако имате алтернативи кои не се следат како што следи пазарот, тие веројатно ќе се намалат, но нема да се намалат толку многу.
Практични пари
Тара Унверзагт, претседател и виш планер, „Саут беј фајненшл партнерс“ (South Bay Financial Partners)
Најголема грешка во големата рецесија: Инвестирање во AIG. Добро го разбирам осигурувањето, но не разбрав што осигурува AIG со колатерирани должнички обврски и не го посветив моето должно внимание. Ќе живеам со таа грешка засекогаш.
Најдобар потег во „дот-ком“ рецесијата: Еден од моите најубави спомени е од 1999 година, еден клиент требаше да се пензионира во 2000 година. Неговата компанија го преместуваше неговиот 401(k) од една брокерска куќа во друга. Требаше да им даде до знаење како да ги инвестираат средствата во новата брокерска куќа. Ова беше ноември 1999 година и тој требаше да се пензионира неколку месеци подоцна. Реков: „Само оставете ги во готовина засега. Како и да е, наскоро ќе ги направиме ликвидни. Нема смисла да се инвестира за толку кратко време“. Падот се случи токму кога тој се пензионираше, а сè уште ги немавме префрлено средствата. Го задржа целото свое богатство, можеше да се пензионира како што планираше и купи по евтини проценки. Во меѓувреме тој почина, но неговата сопруга добро живее до ден денес.
Совет за денес: Не се фаќајте во наративот „светот се промени“. Секој пат кога ќе се случи балон, тоа токму е наративот што се појавува. „Сега е поинаку; начинот на кој ги цениме работите е различен“. Но, ако е премногу добро за да биде вистина, веројатно е.
Одложете го поволниот шопинг
Ким Форест, главен инвестициски директор, „Боке каптиал партнерс“ (Bokeh Capital Partners)
Најголема грешка во големата рецесија: Требаше да ги погледнам банките. Имаше банки кои успеале и има банки кои успеваат. Не го ни погледнав тој сектор, а требаше. Следете го секој сектор.
Најдобар потег во големата рецесија: Мислам дека тоа што не се обидував да набавам евтини акции кои на крајот не беа евтини беше нешто што го направив добро. Отсекогаш сум сакала раст по разумна цена. Мислам дека тоа ми послужи добро во таа рецесија. Понекогаш луѓето со вредност ги гледаат билансите и мислат: „Ох, тоа изгледа одлично“, јас почесто мислам: „Ох, тоа изгледа погрешно“.
Совет за денес: во кој било сектор што ќе биде засегнат, не одете прерано да пазарувате. Не оставајте го она што ви одговара. Ако сте личност со импулс, играјте ја играта на моментот - немојте да се вовлекувате да играте друга игра. Вие сте она што сте, го гледате светот на одреден начин и сè уште можете да заработите пари на кој било пазар. Раст постои... Во многу ретки случаи сè оди наопаку, обично ситуацијата е некаде помеѓу.
