Рускиот претседател Владимир Путин потпиша указ за пренос на правата на проектот за природен гас „Сахалин 2“ (Sakhalin-2) на нова руска компанија, потег што би можел да ги принуди странските сопственици, вклучително и „Шел“ (Shell Plc), да се откажат од инвестирањето во објектот.
Во декретот се наведуваат закани по националните интереси и економската безбедност на Русија, се вели во соопштението од 30 јуни, издадено од Кремљ и потпишано од Путин. Засегнатите страни имаат еден месец да кажат дали ќе земат учество во новата компанија, а оние кои ќе се откажат можеби нема да бидат целосно обештетени, се вели во соопштението.
Потегот може да се покаже компликуван за „Шел“, компанија која има 27,5 отсто од акциите во постројката за течен природен гас на далечниот исток од Русија. Енергетскиот гигант најави дека ќе излезе од проектот откако Русија ја нападна Украина, а исто така рече дека нема да се заложи за нови инвестиции во земјата.
Главниот извршен директор, Бен ван Берден, претходно оваа недела изјави дека „Шел“ напредува во продажбата на својот удел, за кој „Вуд Мекензи“ (Wood Mackenzie) проценува дека вреди 4,1 милијарди долари. Клучните кинески државни енергетски компании преговараат со „Шел“ за купување на уделот во проектот, изјавија во април луѓе запознаени со деталите.
Портпаролот на „Шел“ не беше во можност да даде никаков непосреден коментар.
Светот веќе се бори со зголемените цени на горивото, бидејќи Путин ја засилува употребата на гасот како оружје, а секој обид на Москва да ги преземе енергетските средства може дополнително да ги вознемири пазарите. Повеќето западни енергетски фирми се обидуваат да ги напуштат руските проекти, но се борат да најдат спремни купувачи.
Другите клучни руски енергетски средства со странски сопственици ги вклучуваат нафтениот проект „Сахалин 1“ и проектот „Јамал ЛНГ“.
Јапонските трговски куќи „Мицубиши“ (Mitsubishi Corp.) и „Мицуи“ (Mitsui & Co.) поседуваат вкупно 22,5 отсто од проектот „Сахалин 2“, а поголемиот дел од гасот произведен таму ја снабдува Јапонија. Додека Јапонија брзо воведе низа санкции кон Русија поради нејзината инвазија на Украина, премиерот Фумио Кишида во март рече дека земјата нема да се повлече од „Сахалин 2“.
Јапонската влада сè уште испитува како наредбата на Путин ќе влијае на правата и интересите на јапонските компании, како и на увозот на течен природен гас (ЛНГ) во земјата.
Претставници на Мицубиши“ и „Мицуи“ исто така велат дека сè уште ја проверуваат ситуацијата.
Руската компанија „Гаспром“ (Gazprom PJSC), која ги поседува преостанатите 50 отсто од проектите „Сахалин“, автоматски ќе го добие истиот удел во новата компанија, според декретот. „Сахалин енерџи инвестмент“ (Sakhalin Energy Investment Co.), фирмата кој моментно управува со извозниот капацитет, е со седиште во Русија.
Ако странските фирми сакаат удел во новиот руски потфат, тие мора да обезбедат доказ за нивните права во старата компанија, а Москва ќе го има последниот збор дали им е дозволено да влезат, според декретот. Ќе има и ревизија за да се утврди какви штети се предизвикани од дејствијата на странските компании, а компаниите ќе бидат должни да платат отштета на руската влада, се вели во соопштението.