Европската зависност од кинески батерии е геополитичка закана

Кина во август забележа рекорден извоз на електрични возила, батерии, соларни панели и друга зелена технологија. Според најновиот извештај на аналитичкиот центар „Ембер“. извозот достигнал 20 милијарди долари.

„Кина достигна рекордна вредност во извозот на чиста технологија, и покрај тоа што цените на технологијата нагло паднаа“, изјави Јуан Греам, аналитичар на податоци во „Ембер“.

Ваквите податоци даваат ран увид за тоа како ќе се движат работите во текот на 2025 година. Лани Кина произведе околу 80 отсто од соларните фотоволтаични модули и батериски ќелии во светот, како и 70 отсто од електричните возила.

„Зависноста од батерии за електрични возила од Кина ги загрозува технолошката сувереност и безбедноста на снабдување на европските производители“, се наведува во најновиот извештај на консултантската компанија „Дилојт“ (Deloitte).

На повидок е хронична зависност

Според пресметките на „Дилојт“, во текот на 2024 година само 13 отсто од батериите произведени на глобално ниво потекнувале од европски фабрики, а дури 97 отсто од тие фабрики се компании ќерки на кинески и јужнокорејски производители.

Според извештајот, само еден производител во Европската Унија самостојно произведувал батерии, и тоа во ограничен обем.

И додека Кина во август извезе производи за чисти технологии во вредност од 20 милијарди долари, приходите од батерии во Европа лани изнесуваа нешто над 16 милијарди евра, а процените се дека до 2030 година ќе стигнат до 54 милијарди.

„Ако европските компании не го надоместат заостанувањето во производството на батерии, ќе платат висока цена“, вели авторот на извештајот Харалд Проф. „Нашата безбедност во снабдувањето и технолошка сувереност се во опасност“, смета тој.

Батеријата е најскапата компонента во електричните возила и таа ги одредува цената, перформансите и автономијата на возилото. Ако Европа планира да игра значајна улога на глобалниот пазар, тогаш удел во производството на батерии за електрични возила треба да достигне најмалку 40 отсто, проценува „Дилојт“.

Потребни се субвенции по кинески модел

Според извештајот, ако креаторите на политиките не преземат ништо, слабата позиција на Европа нема значително да се промени. Точно е дека уделот на батерии произведени во Европа од сегашните 13 отсто ќе се зголеми на 25 проценти до 2030 година. Но најголем дел од тие батерии и натаму ќе произведуваат азиски производители. Процените на „Дилојт“ се дека само 6,8 отсто од батериите ќе бидат произведени од компании во Европа. Речиси половина (47 отсто) од батериите за електрични возила ќе продолжат да доаѓаат од Кина, а 18 проценти од Северна Америка.

На лошата ситуација предупредуваат и европските производители на батерии. Имено, „Пауер“ (Power Co), „Веркор“ (Verkor) и АЦЦ (ACC) бараат европски субвенции за секторот, по моделот на Кина и САД. Според нив, потребна е една милијарда евра за изградба на производствени капацитети, 1,8 милијарда евра за првите три години од производството и дополнителни грантови од 2028 до 2030 година за обезбедување долгорочна конкурентност. „Ова не е само индустриско прашање, туку геополитичко“, се наведува во апелот на компаниите.

ЕУ ќе поддржи шест проекти

Европската Унија во јули излезе со план со кој на шест европски компании ќе им биде дадена поддршка, но таа е далеку помала од таа што ја бараат компаниите – ќе изнесува 852 милиони евра.  

„Инвестицијата од 852 милиони евра во европското производство на батериски ќелии за електрични возила ги исполнува нашите цели за зголемување на конкурентноста и поддршка на пионерски технологии за декарбонизација. Овој прв повик посветен на батерии покажува дека сме решени да го реализираме индустрискиот акциски план за европскиот автомобилски сектор. Сакаме производството на батерии во ЕУ да напредува благодарение на иновативни чисти технологии што ќе нè приближат до остварување на чистата индустриска транзиција“, изјави Вопке Хоекстра, еврокомесар за климатска акција.

Изборот на шесте проекти, од вкупно 14 пристигнати апликации, е направен по ригорозна стручна процена, базирана на критериуми како што се иновативност, потенцијал за намалување на емисиите, техничка и финансиска одржливост, можност за репликација на технологијата, ефикасност на трошоци и придонес кон стратешката отпорност на европскиот синџир на снабдување.

Проектите треба да започнат со работа најдоцна до 2030 година и се очекува да обезбедат годишен капацитет за производство од приближно 56 GWh батериски ќелии. Според процените, тоа ќе доведе до намалување на стакленички гасови од 91 милион тони CO₂ еквивалент во првите десет години од нивното функционирање.

Финансирањето ќе ги покрие и капиталните и оперативните трошоци на проектите, со исплата во фази, во зависност од напредокот на секој проект. Дел од средствата ќе биде достапен уште во фазата на изградба и поставување на производствените капацитети, со цел да се забрза реализацијата.

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар