Недостиг од воспоставени процедури и обучен персонал за заштита на личните податоци во единиците на локалната самоуправа, користење туѓи лични податоци за подигнување брзи онлајн кредити, отворање лажни профили и крадење идентитет на социјалните мрежи, неовластено снимање живеалишта и многу други примери нотирани во годишниот извештај на Агенцијата за заштита на личните податоци за 2023 година се доказ дека демне опасност од злоупотреба на личните податоци на граѓаните во Македонија.
Агенцијата во текот на 2023 година спровела редовна супервизија кај единиците на локалната самоуправа (вкупно 21 супервизија - една во Град Скопје и 20 во општини), при што биле опфатени управувањето со системот за заштита на личните податоци и отчетност, обуката и свесноста за заштита на личните податоци и управувањето и ангажирањето надворешни субјекти (обработувачи).
„Кај единиците на локалната самоуправа, супервизијата идентификуваше многу ограничено ниво на уверување дека процесите и процедурите за заштита на личните податоци се воспоставени. Најголем број општини немаа определено офицер за заштита на личните податоци во согласност со Законот за заштита на личните податоци“, се наведува во извештајот на Агенцијата.
Прочитај повеќе
Кој и како прави порно од успехот и како на тоа реагираат Македонците?
Во денешниот онлајн и ултра-поврзан свет, привлечноста на успехот никогаш не била посилна.
17.05.2024
Што прави Македонија додека нејзините деца растат пред екран
Децата на возраст од 8 до 12 години поминувале пред екран во просек околу пет часа дневно на интернет.
17.05.2024
Европската комисија започна истрага против Фејсбук и Инстаграм
Законот за дигитални услуги се однесува на најголемите социјални мрежи, онлајн продавници и пребарувачи и
30.04.2024
Флорида со закон ги забрани социјалните мрежи за лица под 16 години
Претставничкиот дом го усвои законот со 108 гласа „за“ и седум „против“
24.02.2024
Европската комисија започнува постапка против Тикток
Европската комисија започна формална процедура за да процени дали Тикток можеби го прекршил Законот за дигитални услуги.
20.02.2024
Дали знаете што е „шерентинг“ и кои се неговите ризици?
Најкритикувани кога станува збор за споделување се таканаречените „Инстаграм мајки“ - инфлуенсери кои често се обвинуваат дека користат деца за да заработат пари.
18.02.2024
Во него се додава дека онаму каде што имало определено офицери за заштита на личните податоци, тие не биле навреме вклучени во сите прашања поврзани со заштитата на личните податоци.
„Покрај тоа, офицерите за заштита на личните податоци не ги извршуваа работите во согласност со Законот за заштита на личните податоци. Контролорите (општините) немаа донесено и не применуваа процедури за управување со обработувачи, ниту имаа склучено договори со обработувачите во согласност со членот 32 од Законот за заштита на личните податоци. Исто така, се утврди дека контролорите не вршеле контрола над работата на обработувачите“, пишува во извештајот.
Недоследности при видеонадзор
Од Агенцијата истакнуваат дека биле спроведени вкупно 140 супервизии за да се провери состојбата со воспоставените системи за видеонадзор во однос на должноста на контролорите да истакнат известување за вршење видеонадзор. Се контролирал начинот на остварување на правата на субјектите чии податоци се обработуваат преку системот за видеонадзор, односно дали е донесена и истакната изјава за приватност за вршење видеонадзор.
„Покрај тоа, се провери и дали контролорите ја известиле Агенцијата за контакт-податоците за офицерот за заштита на личните податоци. Кај најголем број од овие контролори се утврдија прекршувања на прописите за заштита на личните податоци и се дадоа рокови и мерки за усогласување со Законот за заштита на личните податоци“, се посочува во извештајот.
До брзи онлајн кредити со туѓи податоци
Во текот на 2023 година биле извршени и 36 вонредни супервизии по поднесени барања за прекршувања на Законот за заштита на личните податоци од страна на физички лица.
„Шест супервизии се поведоа во едно од финансиските друштва за давање онлајн (брзи) кредити. Во сите случаи подносителите се жалеа дека контролорот-финансиското друштво за издавање брзи кредити одобрило онлајн кредит без притоа истите тие да поднесат барање за кредит, односно им одобрило кредит на други физички лица што ги употребиле нивните лични податоци со користење телефонски броеви што не се нивни и без притоа да им се утврди идентитетот при поднесувањето на барањата за кредит“, се укажува во извештајот.
Во два од шест случаи одобрувањето кредит било направено преку кредитен посредник (онлајн продавница).
„Во сите случаи супервизорите утврдија прекршување на Законот за заштита на личните податоци, односно утврдија дека контролорот незаконски обработува лични податоци за подносителите бидејќи не демонстрира на кој начин ги собрал нивните лични податоци, а кои биле употребени во барањето за кредит, врз основа на кои бил склучен договорот за кредит, со што контролорот постапил спротивно на одредбите на членот 10 од Законот за заштита на личните податоци“, пишува во извештајот.
Од Агенцијата информираат дека за четири случаи биле поднесени тужби за поведување управен спор до Управниот суд и дека во сите случаи Управниот суд донел пресуди со кои ги потврдил решенијата на Агенцијата.
Злоупотреби на социјалните мрежи
Во текот на минатата година до Агенцијата биле поднесени 234 претставки што се однесувале на социјалните мрежи.
„Според причината за пријавување, најкарактеристични се претставките од физички лица што се однесуваат на лажни профили, понатаму за пробиени (хакирани) профили, претставки што се однесуваат на неовластено објавување туѓи фотографии и видеоснимки на туѓи профили на социјални медиуми, злоупотребени лични податоци, злоупотребена мејл-адреса, откривање сторител, како и претставки што се однесуваат на навреда, клевета и уцена преку интернет“, се наведува во извештајот.
Од вкупниот број на претставки, десет се однесувале на повреда на правото на заштита на личните податоци на деца на социјалните мрежи.
„Според социјалната мрежа на која се однесуваат претставките, најголемиот број се однесуваат на Фејсбук (Facebook), Инстаграм (Instagram), Тикток (TikTok) и дополнително одреден број од претставките се однесуваат на Снепчет (Snapchat), Онлифенс (Onlyfans), Јаху (Yahoo) и Гугл (Google)“, посочуваат од Агенцијата.