Само две патентни апликации се поднесени од македонски иноватори до Европскиот патентен завод - ЕПЗ (European Patent Office – EPO) во 2024 година, или двојно помалку од 2023 година, со што Македонија е на дното во Европа, и во апсолутна бројка и според број на патенти на еден милион жители, покажува извештајот на ЕПЗ наречен „Патентен индекс 2024“ (Patent Index 2024).
Според овој извештај, од европските земји членки на Европската патентна организација - ЕПО (European Patent Organization – EPO) водечка земја според европски патентни апликации е Германија, со 25.033 апликации во 2024 година, пред Франција со 10.980, Швајцарија со 9.966, Холандија со 7.054 итн.
Од регионот Адрија, убедливо водечка според бројот на патентни апликации е Словенија, со 156, пред Хрватска со 41, Србија со 20, Црна Гора со 6, додека Босна и Херцеговина сѐ уште не е членка на ЕПО и нема податоци во извештајот. Голем успех за Словенија е што и во светски рамки котира извонредно високо според бројот на патентни апликации на еден милион жители, поточно 73, што ја става на 20-то место во светот. Со тоа Словенија е веднаш зад Италија и Обединетото Кралство, а пред развиени земји како Канада, Австралија итн.
Прочитај повеќе

Царините се немоќни за статусните симболи - претставен е нов луксузен шампањ
„Шампањ де Лоси“, одамна заборавен бренд од 19 век, е на прагот да се појави во продажба, со неочекувано лансирање луксузен производ во услови на трговски тензии и пад на индустријата.
15.05.2025

Пет нови апликации за патувања што заштедуваат пари и време
Алатките за патување управувани од вештачка интелигенција стануваат сè попопуларни, овозможувајќи им на корисниците да ги оптимизираат своите патувања со персонализирани препораки и маршрути.
21.05.2025

Може ли вештачката интелигенција да ги замени травел-инфлуенсерите?
Од напредни опции за пребарување и детално планирање на маршрутата до виртуелни асистенти што ги поедноставуваат резервациите, се чини дека никогаш не било полесно да се испланира едно патување.
18.05.2025

Развивате вештачка интелигенција? „Гугл“ финансира - дури и македонски стартапи
„Гугл“ започна нов фонд наменет за поддршка на стартапи што развиваат решенија базирани на вештачка интелигенцијa.
15.05.2025

ММФ предупредува: Вештачката интелигенција е ненаситна за струја
Растот на вештачката интелигенција ќе бара повеќе од само брзи процесори – ќе бара и електроцентрали...
14.05.2025

Зошто фондовите за ризичен капитал претпочитаат ВИ наместо луѓе
Младите таленти губат позиција што до неодамна им беше влезница во индустријата
13.05.2025

Генеративната вештачка интелигенција во 2025: година на јаз, година на можности
Извештај на „Дилојт“: Компаниите брзо инвестираат во вештачка интелигенција, но се соочуваат со растечки структурни проблеми.
12.05.2025
Папата Лав XIV ја идентификува вештачката интелигенција како голем предизвик за човештвото
Според новиот папа, ВИ е предизвик за одбраната на човечкото достоинство, правдата и трудот.
11.05.2025
Да појасниме дека патентните апликации не значат автоматски и признавање на патентите, туку потоа следува процес на одобрување на тие пронајдоци/иновации, што понекогаш може да трае и со години.
„Но, во секој случај, високата бројка на пријавени патентни апликации кај Словенија, на пример, драстично повисока од другите земји во регионов, укажува на многу повисоко ниво на иновативен капацитет и развиена култура за заштита на интелектуалната сопственост“, велат од „Берин“, друштво за интелектуална сопственост со меѓународно присуство.
Повеќе индивидуални иноватори во Македонија одошто компании
Оттаму додаваат дека е очигледна корелацијата помеѓу бројот на пријавените патенти во една земја и нејзиното ниво на економска и технолошка развиеност, па не случајно на врвот на листата на земји според пријавените патенти на еден милион жители се наоѓаат Швајцарија, Шведска, Финска, Данска и Холандија.
Според годишниот извештај на македонскиот Државен завод за индустриска сопственост за 2024 година, до заводот се поднесени 726 патентни пријави, од кои само 26 се национални пријави, додека 700 се европски патенти, односно патенти што ги признал Европскиот патентен завод.
Бројот на поднесените патентни пријави во 2024 година е зголемен за 8 отсто. Бројот на домашните патентни пријави е зголемен за 7 во однос на 2023 година, а од тие 26, 18 пријави се од физички лица, додека преостанатите се поднесени од правни лица. Доколку го споредуваме бројот на домашните пријави поднесени од физички лица во 2024 со 2023 година, бројката е зголемена од 13 на 18 пријави.
Да не дојде до забуна, 26-те национални пријави се поднесени до македонското тело за индустриска сопственост, односно заводот, додека оние две споменати во текстот претходно, се пријави што се поднесени и до Европскиот патентен завод.
Нашите соговорници од „Берин“ велат дека покрај генерално послабиот капацитет за развој на иновации во Македонија во однос на поразвиените пазари од регионот и Европа, треба да се спомне и дека патентирањето на некој пронајдок пред европските надлежни тела е доста скап процес, кој најчесто домашните иноватори не може да си го дозволат. Токму затоа од Европскиот патентен завод и неговото тело, Патентниот институт, доаѓаат заложби за помагање на земјите членки што имаат мал број пријавени патенти годишно, прво со ноу-хау за значењето на патентите за иновациите и економскиот развој, а потоа и со конкретна финансиска помош во делот на европските апликации.
Во делот, пак, на патентните пријави што во Македонија ги поднеле странски носители на патентот, како земји од каде што тие доаѓаат, во 2024 година доминираат САД со 32,1 отсто од пријавите, пред Германија со 11,5 отсто, Италија со 9,1 отсто, Швајцарија со 6,4 отсто, Обединето Кралство со 5,6 отсто, Франција со 4,4 отсто итн. Во однос на претходната година, зголемен е бројот на пријави што се поднесени од Италија, Швајцарија и Јапонија, додека намален е бројот на пријавите од Шведска, Белгија и Шпанија.
Според Меѓународната класификација на патенти, во 2024 година во Македонија најголемо е учеството на секцијата А (тековни животни потреби), со 52,9 отсто, и на секцијата С (хемија, металургија), со 22,5 отсто, што укажува дека интересот за заштита е поврзан со структурата на производствените капацитети во земјава, објаснуваат од Заводот за индустриска сопственост.
Компјутерската технологија за првпат со најмногу европски апликации за патенти
Во Европа, пак, според статистиките на Европскиот патентен завод, компјутерската технологија, која вклучува области на вештачка интелигенција како што се машинско учење и препознавање шеми, била водечка област за првпат, со 16.815 патентни апликации во 2024 година. Електричните машини, апарати и енергија забележале најсилен раст минатата година (+8,9 отсто во однос на 2023 година), поттикнат од напредокот во технологиите за чиста енергија, особено иновациите во батериите (+24 отсто). Во меѓувреме, дигиталната комуникација, која опфаќа пронајдоци поврзани со мобилните мрежи, забележала пад од 6,3 отсто.
„И покрај политичките и економските неизвесности, европските компании и пронаоѓачи поднесоа повеќе патенти минатата година, што ги нагласува нивната технолошка моќ и нивното континуирано инвестирање во истражување и развој“, вели претседателот на ЕПО, Антонио Кампинос. „Податоците за патентите на ЕПО се јасна мапа на патот за индустриските, политичките и инвестициските приоритети. Како што предупредуваат извештаите на Драги и Лета, за да остане конкурентна на глобално ниво, Европа мора да го подобри својот иновативен екосистем и да направи повеќе за да им помогне на пронаоѓачите да ги зголемат и комерцијализираат своите пронајдоци, особено во критичните области како што се зелените технологии, вештачката интелигенција и полупроводниците“.
Соединетите Американски Држави ја задржале својата позиција како водечка земја на потекло за европски патентни апликации, по што следуваат Германија, Јапонија, Кина и Република Кореја. Земјите членки на ЕПЗ учествувале со 43 отсто од поднесените апликации, додека 57 отсто доаѓаат надвор од Европа. Имено, Р Кореја забележала најсилен раст (+4,2 отсто), Кина забележала зголемување од 0,5 отсто, додека компаниите и пронаоѓачите од САД (-0,8 отсто) и од Јапонија (-2,4 отсто) поднеле помалку апликации.
Пријавите за патенти од 39-те земји членки на ЕПЗ се зголемиле за +0,3 отсто, поттикнати од растот од Швајцарија (+3,2 отсто) и Велика Британија (+3,1 отсто), додека пријавите од 27-те земји членки на ЕУ се намалиле за -0,4 отсто. Германија (+0,4 отсто) и Франција (+1,1 отсто), двете земји членки на Европа, имале мал пораст во 2024 година. Швајцарија останува водечка земја по патенти по жител, по што следуваат неколку нордиски земји.