Колку се слабее од лековите што свртеа економии, а ги бараат и Македонци

Идејата за волшебното апче со кое се намалува тежината за брзо време и без гладување не е воопшто нова, но годинава стана многу актуелна. Имено, данската фармацевтска компанија „Ново Нордиск“ на пазарот излезе со лек за слабеење што истовремено штити од мозочен и срцев удар.

Лекот „вегови“ од објавување на веста во август досега ја зголеми вредноста на акциите на данскиот гигант за над 30 отсто, а компанијата стана највредната компанија според пазарната капитализација во Европа.

Цената на акцијата на „Ново Нордиск“ од август досега порасна над 30 отсто Bloomberg Terminal

Американската компанија „Ели Лили“ од Индијанаполис трча паралелно со „Ново Нордиск“, а лекот „тирзепатид“ во моментов се користи како лек против дијабетес, но до крајот на годината ќе добие дозвола за користење и како лек за слабеење.

Оваа компанија благодарение на иновациите стана најголема здравствена компанија во светот според пазарната капитализација, а вредноста на акцијата од март наваму е зголемена за над 90 отсто.

Цената на акцијата на „Ели Лили“ годинава порасна над 90 отсто Bloomberg Terminal

Како „работат“ овие лекови?

„Вегови“ и „тирзепатид“ не се првите лекови на овие две компании што се користат за слабеење, а притоа не му прават штета на организмот. „Ново Нордиск“ го има лекот „оземпик“, кој го користат дијабетичарите и кој го има и на нашиот пазар. „Мунџаро“ е исто така лек што се користи против дијабетес и го произведува американската компанија. Овие лекови можат да се користат и како лекови за слабеење. Доказ за тоа е фактот дека „оземпик“, кој во домашните аптеки се продава по цена од над 5.000 денари, честопати го снемува од рафтовите.

Што е тоа што лековите за дијабетес ги прави лекови за слабеење? Имаат заедничка активна состојка – семаглутид. И сите тие имитираат хормон GLP-1 (од англиски glucagon-like peptide), кој се ослободува по јадење и влијае на намалување на апетитот  и зголемување на чувството на ситост. Хормонот исто така го поттикнува панкреасот да ослободува инсулин по оброците, што го намалува шеќерот во крвта. Тоа е причината поради која го користат пациентите со дијабетес.

„Принципот на работа е преку стимулирање хормон во дигестивниот систем, кој има цел да го забави неговото празнење. На тој начин доаѓа и моментот на намален апетит, токму поради забавеното празнење“, вели во изјава за „Блумберг Адрија“ доктор Александар Митов, магистер по јавно здравје и влијанија на животната средина врз здравјето.

Доктор Александар Митов Приватна архива

Досегашните испитувања за делотворноста на лековите не покажуваат дека ќе се случи успех прекуноќ, туку напротив, ниту, пак, дека тежината нема да се врати по завршувањето на скапата терапија. Овие инјекции чинат од 10 до 13 илјади долари годишно.

„Станува збор за слабеење во просек од 6,4 килограми во период од 7 до 14 месеци. Ова се официјалните податоци од самите производители за тоа колкаво е слабеењето во просек. И не, не даваат трајно слабеење. Впрочем, и самите производители тврдат дека штом се престане со употребата на лекот, телесната тежина може да се врати на старо“, објаснува доктор Митов.

Тој на секој пациент прво би му препорачал да направи промени во начинот на живот, а дури откако ќе бидат исцрпени тие можности, заедно со лекарот да ги разгледа и овие нови лекови како можна терапија.

„За да постигнете просечно слабеење од 6,4 килограми за една година, колку што даваат овие лекови, најчесто не мора да правите ништо драматично. Впрочем, само ако почнете да пешачите по 30 минути на ден, за една година ќе ослабите многу повеќе од 6,4 кг“, вели доктор Митов.

Нема лекови без несакани ефекти

Лековите од оваа категорија се користат речиси 20 години за лекување пациенти со дијабетес, нивниот безбедносен профил се смета за релативно добро воспоставен. Повеќето од нивните познати несакани ефекти не се сериозни, иако тие можат да бидат непријатни. Помеѓу 25 и 45 отсто од пациентите пријавиле дека имале гадење, дијареја, повраќање или запек кога земале „вегови“.

Во неговите безбедносни информации, за лекот се наведува потенцијален ризик од рак на тироидната жлезда, а на луѓето со семејна историја на одредени сериозни состојби им се советува да не го земаат. Пациентите може да доживеат и воспаление на панкреасот или повреда на бубрезите. Во септември Управата за храна и лекови додаде предупредување на етикетата за „оземпик“  за да ги земе предвид извештаите за блокирани црева кај некои пациенти. Истото предупредување се појавува и на етикетите за „вегови“ и „мунџаро“.

„За ниту еден лек не можеме да кажеме дека ’не е штетен’ без да нагласиме јасно кои се неговите потенцијални несакани ефекти. Овие нови лекови засега имаа пријавени несакани ефекти од запек, па до преплетување на цревата (илеус) и смрт. Иако е факт дека се трошат милиони за маркетинг на наведените лекови и со тоа се стимулира ’потрошувачката’, во ниту еден момент не треба да заборавиме дека станува збор за лекови со можни значителни несакани ефекти“, вели доктор Митов.

Пазарот ќе расте засилено

Од над 100 милиони Американци со прекумерна тежина, процените велат дека до 2030 година околу 15 милиони ќе бидат на некаков лек за слабеење. Продажбата на овие лекови дотогаш ќе достигне до 100 милијарди долари, прогнозираат аналитичарите на „Голдман Сакс“.

„Постои консензус во очекувањата дека ’Лили’ и ’Ново Нордиск’ ќе имаат дуопол, при што двата производитела на лекови ќе заземат околу 80 отсто од пазарот за дебелина во 2030 година“, велат  аналитичарите на „Голдман“.

Потрошувачи на лекови за слабеење има и во земјава. За луѓето е поедноставно да се напијат апче и, во случајов со новите лекови, да се боцнат, отколку целосно да го сменат начинот на живот, кој освен слабеење ќе им донесе и други придобивки. Доктор Митов вели дека маркетингот си го прави своето, но и тој тренд ќе помине.

„Ќе се потрошат милиони, некој ќе ги заработи тие милиони/милијарди, ќе ослабат луѓе привремено, ќе има и несакани ефекти од запек до илеус, и тоа ќе биде така до следниот тренд што ќе го создаде индустријата. Ако човек сака да се качи на тој воз - тоа е негова одлука, секако. Јас на Македонците им препорачувам друго:  да пешачат, бесплатно е и целосно безбедно“, вели тој.

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар