Нема зима за македонските инвестициски фондови

Нето-вредноста на средствата на отворените инвестициски фондови во Македонија на крајот на четвртиот квартал од 2023 година достигнаа 13,5 милијарди денари (219 милиони евра), што е зголемување од 2,4 милијарди денари (39 милиони евра) или за 21,7 процент во однос на истиот период претходната година, покажуваат новите податоци на Комисијата за хартии од вредност (КХВ).

Во четвртиот квартал од 2023 година зголемувањето на вкупната нето-вредност на средствата на инвестициските фондови изнесува околу 1,1 милијарда денари (19 милиони евра), што е за 9,6 проценти повеќе отколку во претходниот квартал.

 

Најголем квартален пораст на нето-вредноста од 29,8 проценти има кај фондовите со кои управува „ВЕГА фондови“. Потоа следуваат „Генерали инвестментс“ со квартален пораст од 12,9 проценти, „КБ Публикум инвест“ (квартален пораст од 8,6 проценти), „ВФП фонд менаџмент“ (квартален пораст од 7,6 проценти) и „Иново статус“ (квартален пораст од 1,4 процент).

Сите друштва остварија и годишен пораст на вредноста на фондовите. Најголем годишен пораст од 204,3 проценти имаат фондовите со кои управува „ВЕГА фондови“. Од КХВ напоменуваат дека кога се анализираат резултатите од фондовите со кои управува ова друштво треба да се земе предвид дека тие се основани во февруари 2022 година.  

На листата со најголем годишен раст на нето-вредноста на средствата потоа следуваат „ВФП фонд менаџмент“ (31,3 процент), „Генерали инвестментс“ (29,4 проценти), „Иново статус“ (10,6 проценти) и „КБ Публикум инвест“ (4,5 проценти). 

Анализирано по индивидуални инвестициски фондови, најголем квартален пораст е забележан кај отворениот инвестициски фонд „КБ Публикум-обврзници“ (36,9 проценти), а потоа следуваат „ВЕГА кеш“ (30,9 проценти) и „ВЕГА технологија“ (26 проценти). Квартален пад на нето-вредноста е забележан само кај три отворени инвестициски фондови: „КБ Публикум МБИ10“ (-4 проценти), „Иново статус солар“ (-1,2 процент) и „Генерали БРИК“ (-0,1 процент).

Најголем годишен пораст на нето-вредноста има кај отворените инвестициски фондови „КБ Публикум-обврзници“ (89,3 проценти) и „Генерали кеш депозит“ (50,7 проценти). Од друга страна, годишен пад на вредноста има кај „КБ Публикум МБИ10“(-5,8 проценти), „Генерали БРИК“ (-1,2 процент) и „Генерали топ брендови“ (-1,2 процент).

Од КХВ укажуваат дека во четвртиот квартал од 2023 година акциските фондови ја задржуваат доминантната позиција и покрај фактот што нивното учество во вкупната нето-вредност на сите фондови се намалува во текот на минатата година. Имено, на крајот на 2022 година нивното учество изнесувало 52,5 проценти од вкупната нето-вредност, а на крајот на минатата година учеството се намалило на 49,9 проценти. 

Во четвртиот квартал од 2023 година кај отворените акциски фондови е забележан годишен раст од 15,5 проценти, кај паричните фондови годишен раст од 20,7 проценти, а кај обврзничките фондови годишен раст од 109,8 проценти.

Кога станува збор за структурата на дејности во кои најмногу се вложува, лани најмногу средства биле вложени во секторите: финансиски услуги (18,8 проценти), здравство (16,5 проценти) и информатичка технологија (15,4 проценти). Најголем годишен раст на вложувањата, пак, има во секторите информатичка технологија (58,3 проценти) и индустрија (40,3 проценти).

Од аспект на географската структура на вложувањата на отворените инвестициски фондови, доминираат вложувањата во Македонија, кои на крајот на минатата година изнесуваа 7,5 милијарди денари (122,5 милиони евра) односно 55,7 проценти од вкупно вложените средства. Во Европа се вложени 26,3 проценти од вкупните средства, во САД 14,8 проценти, а во другите региони е вложен незначителен дел од вкупните средства.

„Релaтивно ниската променливост на географската структура на вложувањата претставува директна рефлексија на вложувањата на фондовите во депозити што во согласност со законот можат да бидат пласирани само во македонски банки, како и вложувањата во македонски обврзници на домашен пазар или, пак, во македонската еврообврзница“, објаснуваат од КХВ.

Инаку, во текот на четвртиот квартал од 2023 година во инвестициските фондови биле уплатени  3,7 милијарди денари, а се одлеале 2,9 милијарди денари, со што е креирана позитивна нето-разлика од 779 милиони денари или околу 12,6 милиони евра.

Најголем прилив во овој период има од домашните финансиски институции што не се банки (47,7 проценти) и домашните нефинансиски правни лица (27,3 проценти), по што следуваат домашните физички лица (24,3 проценти). Најголем дел од повлечените средства од инвестициските фондови исто така има од домашните финансиски институции што не се банки (51,6 процент), по што следуваат домашните нефинансиски правни лица (28,3 проценти) и домашните физички лица (19,9 проценти).