Државата очекува даночната реформа и високите цени да ги зголемат приходите од данокот на додадена вредност (ДДВ), што во најголем дел ќе го полни и државниот буџет в година. Според документот доставен до Собранието и објавен вчера попладне, за 2023 година е планирано само по основа на даноци да бидат собрани над 2,6 милијарди евра. Анализа на ставките на приходната страна ја открива контурата на новиот даночен план. „Блумберг Адрија“ го анализира тоа во овој текст.
„Проекцијата на вкупните даночни приходи за 2023 година ги содржи фискалните ефекти од имплементацијата на даночните реформи кај ДДВ, данокот на добивка и данокот на личен доход“, стои во предлог-буџетот за 2023 година.
Близу 53 отсто од вкупните пари од даноци е планирано да се соберат по основа на данок на додадена вредност (ДДВ) и данок на личен доход, двете ставки што се најспоменувани во контекст на даночната реформа.
Прочитај повеќе
Мојсоска-Блажевски: Повеќе да се размислува за долговите што ги оставаме
Таа порачува да се оптимизираат трошоците, бидејќи не очекува поволни услови за задолжување идната година.
03.11.2022
Владата скрои кризен буџет: Идната година ќе позајмиме 1,5 милијарда евра
Дефицитот се проектира на околу 700 милиони евра, или 4,6 отсто од БДП.
02.11.2022
Високите цени преку ДДВ ги полнат буџетите во регионот Адрија
Расходите во сите држави ќе растат до крајот на годината
19.09.2022
Бесими: Помала сива економија - суштински дел од даночните реформи
Концептот на даночната реформа во суштина се однесува на зголемувањето на наплатената маса на даноците
14.08.2022
„Проектираниот раст на даночните приходи се должи, пред сѐ, на зголемувањето на даночната основа кај одредени видови даноци, како резултат на пораст на просечната плата, поголема профитабилност на компаниите и слично, како и врз основа на очекувањата за подобрена наплата на даночните приходи поради намалување на сивата економија, засилена даночна контрола и поедноставување и дигитализација на даночните постапки“, стои во предлог-буџетот за следната година.
Само власта знае што содржи даночната реформа
По основа на ДДВ, власта в година планира да собере над 10 милијарди денари (163 милиони евра) повеќе пари од годинава, а по основа на данок од личен доход близу четири милијарди денари (65 милиони евра) повеќе.
„Притоа, најголем пораст е проектиран кај приходите од данокот на додадена вредност, кои со буџетот за 2023 година се планирани на ниво од 78,5 милијарди денари, а што се должи на очекуваниот пораст на финалната потрошувачка и пролонгираните инфлаторни движења во економијата“, стои во текстот доставен до пратениците во македонското собрание.
Според Павле Гацов, даночен експерт, власта скрои уште еден буџет-список на желби. „Проекциите се преамбициозни, но планирањата за ДДВ покажуваат дека даночната реформа е таа на која ќе се потпре власта“.
„Зголемените приходи по основа на ДДВ, освен од реформата за која не се знае што содржи, се потпираат и на зголемувањето на овој данок за струјата. Имено, сегашните пет отсто, по Нова година ќе се зголемат на десет, а по јуни најверојатно на 18 отсто“, вели Гацов за „Блумберг Адрија“.
Што ќе содржи даночната реформа знае само власта. На месец и половина до Нова година, кога треба да почне да се применува, не се откриваат детали. Минатата недела на прес-конференцијата за новиот буџет, министерот за финансии одби да открие детали за реформата, која се најавува уште од летото. Тој рече дека подготовките се при крај и наскоро јавноста ќе ги знае деталите.
Фирмите, пак, што веќе од рана есен ги прават бизнис-плановите за следната година, сѐ уште не знаат што ќе плаќаат од Нова година. На последната седница на социоекономскиот совет во петокот немало ни збор за даночната реформа. На претходниот состанок било навестено дека освен што повеќе производи ќе се даночат со десет наместо со пет отсто, ќе се зголеми и ДДВ за нови станови и за хотелско сместување од пет на десет отсто.
Се враќа идејата за воведување зелен данок?
Што се однесува до данокот на личен доход, проектирани се поголеми приходи по оваа основа за над 17 отсто. Ќе се оданочуваат приходот на хонорарците и капиталните добивки.
„Очекуваниот раст е базиран на зголемувањето на даночната основа по основа на доход од работен однос и од доход на повремено и привремено вршење услуги, раст на приходите од данокот на доход на капитал, како и зголемен број на даночни обврзници во системот на данок на личен доход по основ на намалена стапка на невработеност“, стои во предлог-буџетот.
Според Гацов, иако разликата од близу четири милијарди денари по оваа основа е голема, не е извесно дали ќе се должи на воведувањето прогресивен данок. Извесно е дека растот на платите ќе има силно влијание.
„Од март ќе се зголеми минималната плата, со тоа и другите плати, што значи приливите по основа на овој данок ќе растат. Влијание ќе има и даночењето на дивидендите и каматите од штедните влогови, кое се најавува“, вели тој.
Во предлог-буџетот за идната година се враќа идејата за зелен данок, но нема повеќе детали за тоа.
„Зелено оданочување за стимулирање на даночните обврзници преку јавните давачки да придонесат за помало загадување, односно да се дестимулираат да ја загадуваат животната средина“, стои со предлогот доставен до Собранието.
Минатата година државата планираше да воведе давачка од дополнителни 3,5 денари за литар дизел и 3,1 денари за литар безоловен. По оваа основа, во посебен зелен фонд требаше да се собираат по 50 милиони евра годишно. Тогаш планот беше одложен, а дали сега власта планира да го оживее, ќе се знае кога ќе ги претстави даночните реформи што треба да почнат да се применуваат за четириесетина дена.
Владата за следната година испланира раст на економијата од 2,9 отсто, како и инфлација од 7,1, што и натаму е далеку од целните два отсто.