Ниту ограничувањето на маржите по предлог на власта, ниту намалување на ДДВ за храна и струја по предлог на опозицијата не се решенија кои ќе ги зауздаат растечките цени во земјава. Вистинското решение се суштински реформи, вели во разговор за ТВ Блумберг Адрија универзитетскиот професор, Ванчо Узунов.
Според него, опозицискиот предлог за пониско ДДВ е нецелосен и ќе доведе до зголемување на давачката за други производи. За ограничувањето на маржите пак, што е стара мерка, тој вели дека не е долгорочно решение.
Статистиката минатата недела измери инфлација од 4,9 отсто на годишно ниво како и за 0,2 проценти во однос на декември што е јасен сигнал дека инфлацијата повторно се разгорува.
Прочитај повеќе

ББА-коментар: Паѓа цената на шеќерот и на пченицата
Цената на шеќерот во последната година падна за 17 отсто.
14.02.2025

За да ги намали трошоците, „Нестле“ ќе става повеќе бисквити наместо какао во производите
За да го зголеми историски ниското ниво на продажба, „Нестле“ ќе ги поскапи производите, но и ќе штеди на какао, а ќе става повеќе наполитанки и бисквити во нив.
13.02.2025

Наша прогноза: Ќе паѓа цената на свинското, ќе расте на говедското месо
Очекуваме пониските цени на свинскиот труп наскоро да влијаат врз намалување на цените на свиснкото месо.
15.02.2025

Инфлацијата веќе ги изеде најавените ограничувања на маржите
Трошоците на животот во јануари се зголемле за 0,2 проценти во однос на претходниот месец.
15.02.2025
„Зголемувањето на инфлацијата во јануари 2025 година, во однос на декември 2024 година, е резултат на зголемувањето на трошоците на животот во следните групи: разновидни стоки и услуги за 1,6 проценти, мебел, покуќнина и одржување на домаќинствата за 1,5 проценти, ресторани и хотели за 0,7 проценти, храна и безалкохолни пијалаци, алкохолни пијалаци, тутун и наркотици и рекреација и култура за 0,1 проценти“, соопшти ДЗС.
Нула отсто ДДВ за храна, предлага СДСМ
По ваквите податоци, опозициската СДСМ поднесе предлог-закон за изменување и дополнување на Законот за ДДВ, со кој бара намалување на данокот за електричната енергија од 18 на пет проценти и укинување на ДДВ за основните прехранбени производи, односно негово намалување од пет проценти на нула проценти.
„Намалувањето на ДДВ за електричната енергија ќе значи 13 проценти пониски сметки, односно поевтина струја за над 600 илјади домаќинства. За сметка од 3.000 денари, граѓаните ќе заштедат околу 400 денари – износ што, наместо да оди во државниот буџет, ќе остане во семејните буџети. Додека, пак, укинувањето на ДДВ за основните прехранбени производи ќе донесе до поевтинување на храната, односно намалување на цените на основните прехранбени производи за пет проценти“, изјави Фатмир Битиќи, потпретседател на СДСМ.
Маржа од 5 до 15 отсто за над 1000 производи, одлучи власта
Веднаш потоа, Владата донесе одлука за ограничување на бруто профитната маржа во трговија на големо и мало и одлука за утврдување на највисоките цени за одделни производи. Одлуката на Владата се однесува на 102 групи производи односно на над 1000 артикли.
Бруто профитната маржа се ограничува на пет отсто за млеко, леб, брашно тип 400 и 500, јајца, масло за јадење, јогурт и кисело млеко или вкупно осум групи на производи.
Ограничување од 10 отсто има кај бруто профитната маржа за 55 прехранбени производи – месо и преработки од месо, шеќер, млечни производи, маргарин, путер, конзервиран зеленчук и овошје, грав, ориз и тестенини.
На 15 отсто е ограничената маржата за 39 прехранбени производи и средства за хигиена и тоа свежо овошје и зеленчук, детергенти, бебешка храна, пелени, сапун, тоалетна хартија и слично.
Одлуките ќе стапат на сила по објавувањето на одлуките во Службен весник, а ќе траат до 30 април.
„Нашите очекувањата се дека со овие две одлуки цените на основите прехранбени производи кои се содржани во одлуката ќе се намалат во просек за околу 10 отсто, освен осумте основни прехранбени производи – млеко, леб, брашно тип 400 и 500, јајца, масло за јадење, јогурт и кисело млеко за кои се очекува да останат на исто ниво, односно да не се зголемуваат или да има минимално намалување“, изјави заменик министерот за економија Марјан Ристески образложувајќи ги одлуките на Владата.
Претходно, анализата на пазарниот инспекторат (ДПИ) покажа дека трговците на големо и трговците на мало пресметуваат маржа од 20 до 25 отсто за основните производи во трговијата на мало, а од 20 до 50 отсто во трговијата на големо.
ДПИ ќе биде максимално вклучен на терен и онаму каде ќе бидат откриени неправилности, ќе бидат ригорозно казнувани, а казните се и до 20.000 евра, најави Ристески.
Трговците бараат итна средба со премиерот
На решението на Владата реагираат трговците кои сметаат дека ваквите мерки ќе придонесат на затворање на маркетите и намалување на бројот на вработени во трговијата.
Стопанската комора на трговци на големо и мало претежно со прехранбени и непрехранбени производи, пијалаци и тутун бара итна средба со премиерот Христијан Мицкоски и со министерот за економија и труд Бесар Дурмиши за да ги разгледаат последиците од овие одлуки и да ги земат предвид аргументираните предлози на компаниите од трговската дејност.
Според овие одлуки, како што наведуваат, се предвидува ограничување на маржите на основните прехранбени производи, при што се очекува дека цените на овие производи ќе се намалат во просек за 10 отсто, освен за млекото, лебот, брашното тип 400 и 500, јајцата, маслото за јадење, јогуртот и киселото млеко, за кои се предвидува да останат на исто ниво, односно да не се зголемуваат.
„Од една страна, се наведува дека основните производи се маржираат од 20-25 отсто, што е причината за ограничувањето на маржата на 5 отсто, но од друга страна се тврди дека нема да има значително намалување на цените. Логично е, цените да се намалат за 15-20 отсто, доколку се намали маржата на овој начин. Дополнително, овие одлуки не ги заштитуваат социјално загрозените граѓани, туку најголемата финансиска корист ќе ја имаат потрошувачите со повисоки приходи. На пример, во групата на месни производи ќе треба да се намалат цените и на луксузни производи, што значи дека не се води сметка за приоритетите на граѓаните со пониски примања“, се вели во соопштението.
Трговците уште посочуваат дека иако Владата најави дека оваа мерка ќе опфати 1000 производи, во реалноста се работи за многу поширока листа од 3000-4000 производи, вклучувајќи ги сите видови млеко со различна масленост, како и производи како што се детергенти и сапуни.
„Предлагаме Владата посериозно да ги земе предвид нашите аргументирани предлози, кои се во согласност со Уставот и законите на државата, пред да донесува вакви сериозни одлуки, кои можат да нанесат голема штета на сите стопански субјекти вклучени во трговската дејност“, стои во соопштението.
Со вакви избрзани одлуки, како што наведуваат, се нанесува значителна штета на голем број стопански субјекти кои имаат клучна улога во развојот на економијата.