Македонија е една од земјите во регионов, а и во Европа, каде цената на становите е пониска ако се прави само ценовна споредба во бројки без да се земаат предвид другите економски показатели за платите, цените на трошоците. Сепак, за да купело едно македонско семејство стан од на пример 70 квадрати во 2021 година му требале во просек 74.200 евра. Ако овие пари ги префрлиме во просечни бруто плати по вработен излегува дека еден Македонец требал да издвои безмалку 9 годишни бруто плати, до денар, за да го купи овој стан. А ако ги издвои до денар, значи дека немал ништо за себе ниту пак има платени придонеси. Ситуацијата во 2022 година е уште полоша, затоа што во првите два квартали цената на становите е драстично зголемена. Истражување на Deloitte Property Index 2022, кое опфатило 23 земји, покажа дека на граѓаните од нашиот северен сосед Србија им требаат 11,5 просечни плати за да купат стан од 70 квадрати. Најевтина нова градба има Босна и Херцеговина (БиХ) со просечна цена од 974 евра за метар квадратен и е на врвот на листата на земји вклучени во споменатата анализа. Македонија не фигурира во анализата на Deloitte, но Bloomberg Adria ги извади просеците. Во 2021 година просечната бруто исплатена плата е 43.209 денари, а во 2022 година е повисока. Минатата година просечната цена на метар квадратен изнесува 1.060 евра за метар квадратен, а годинава е 1.240 евра. Овие податоци се од европската статистичка служба. Сепак овде ги обработуваме во контекст на истражувањето на Deloitte кое носи најнови податоци.
„Во текот на 2021 година, малопродажниот пазар на станбени недвижности во БиХ забележа стабилни стапки на раст, по помал обем на продажба поради пандемските ограничувања во 2020 година. На почетокот на пандемијата, прометот на станбени недвижности значително падна поради глобалната неизвесност Бараните цени на новите станови забележаа двоцифрен раст на годишна основа во најголемите градови - Сараево и Бања Лука, а цените на трансакциите внимателно го следеа тој тренд. Секторот за изнајмување, по значителното намалување во 2020 година, следеше сличен тренд како трансакциите со станбени недвижности во 2021 година“, се наведува во извештајот.
Кога станува збор за другите земји од регионот, просечната цена на метар квадратен во Хрватска е 1.823, а во Словенија 3.356 евра.
Прочитај повеќе
Видео: Купувајте, недвижностите нема да поевтинат, вели Јакимовски
Претседателот на Грдажената комора смета вели дека сега има извесна стабилизација на цените на материјалите
25.07.2022
Македонското градежништво почна да тоне
Девет месеци по ред има пад на активноста во градежниот сектор
20.07.2022
„Како и минатата година, земјите од регионот на ЦИЕ - Латвија, Хрватска, Унгарија, Полска, Србија и Романија забележаа просечни цени меѓу 1.500 и 2.500 евра за метар квадратен“, се наведува во извештајот.
Од друга страна, Велика Британија го зазеде водечкото место како најскапа земја со просечна цена од 4.905 евра за метар квадратен. На второ место е Австрија со цена од 4.782 евра, додека третата позиција ја зазема Франција со просечна цена од 4.639 евра. Германија и Холандија се приклучија на листата на најскапи земји во 2021 година, со цени од 4.600 и 3.949 евра за метар квадратен.
Можност да се купи
Кога станува збор за достапноста за купување стан во секоја земја, пресметана како број на просечни бруто годишни плати потребни за купување на нов стандарден стан од 70 квадратни метри, Србија е на дното на листата (на третото место од дното ) со 11,5 годишни плати. Чешка може да се смета за една од најнеповолните земји во Европа, имајќи предвид дека за купување стан потребно е да се издвојат 13,31 бруто годишна плата. Втора најмалку прифатлива земја е Словачка, каде што треба да издвоите 12,76 годишни плати за да купите стан.
Кога станува збор за земјите каде што е најлесно да се добие стан, Ирска е на врвот на листата, каде што треба да одвоите 3,1 бруто годишни плата, а потоа следи Норвешка, каде што треба да издвоите 4,4 бруто годишни плата и на трето место е Белгија, чии жители треба да издвојат 4,5 бруто годишни плати.
Врз основа на достапните податоци од поединечни главни градови, најнеповолен град во однос на купување нов стандардизиран стан е Амстердам. Граѓаните овде треба да заштедат еквивалент од околу 17,67 просечна бруто годишна плата за да можат да си дозволат стан. По Амстердам следат Прага, Братислава и Белград. Подостапни станови има во Рига, Рим и Осло, каде што за купување на нов стандарден стан потребни се приближно шест до осум просечни бруто годишни плати.
Кога станува збор за изнајмување станови, Париз е на врвот на листата на најскапи, каде месечната кирија чини 29,1 евро за метар квадратен. Просечни месечни кирии од над 20 евра по квадратен метар се забележани во седум градови - Осло, Лондон, Амстердам, Трондхајм, Барселона, Копенхаген и Берген.
Меѓу земјите од Централна Европа, како и лани, Варшава е најскап град со месечна цена од 17,9 евра за метар квадратен.
На спротивната страна на скалата, најниски просечни цени за изнајмување постојано се забележани во Бугарија, поточно во Бургас, каде граѓаните можеа да платат во просек по 2,9 евра за метар квадратен, потоа Варна со 3,7 евра за метар квадратен и Софија со 4,6 евра.
Другите балкански земји (Србија, Босна и Херцеговина и Хрватска) се рангирани на дното на скалата и затоа можат да се пофалат со најприфатливите цени за изнајмување станови во Европа.
Рекорди во Македонија
Bloomberg Adria веќе пишуваше дека во вториот квартал годинава цените на недвижнините пораснаа за 16,5 проценти. Годинава забележан е значаен раст, а според најавите цените се уште не се стабилизирани.
Со помош на Mirela Haskić-Suša