Шпанија е последна од редицата земји која официјално ја скрати работната недела. Владата на Шпанија, во договор со синдикатите, но без поддршка на најголемите здруженија на работодавците, одобри намалување работната недела од 40 часа на 37,5 часа без да се намалат платите. Од ваквата мерка корист ќе имаат 12 милиони работници.
Од почетокот на оваа година над 200 британски компании трајно се префрлија на четиридневна работна недела, без намалување на платите. Во овие компании работат над 5000 лица и тие главно се маркетиншки агенции, ИТ компании, консултантски друштва.
Првата земја во Европа која ја скрати со закон работната недела е Белгија. Законот беше донесен во ноември 2023 година и беше оставено работникот да избере дали ќе работи четири или пет дена. Резултатите покажаа дека се подобрила продуктивноста затоа што работниците сакаат тоа што треба да го сработат за пет дена, да го сторат за четири.
Прочитај повеќе
![Откако ќе се искуси четиридневна работна недела, тешко е враќањето назад](/data/images/2024-12-02/73870_glavna-slika-germany_kf.jpg)
Откако ќе се искуси четиридневна работна недела, тешко е враќањето назад
Во 45 компании во Германија вработените шест месеци работеа ден помалку за истата плата.
10.12.2024
![Србите работат најмногу часови, во Македонија прекувремената работа се намалува](/data/images/2024-03-01/55187_business3186_kf.jpg)
Србите работат најмногу часови, во Македонија прекувремената работа се намалува
Во Македонија лани прв пат помалку од 100.000 лица работеле прекувремено
10.07.2024
![Светските бизнис-лидери дуваат во едрата на пократката работна недела](/data/images/2022-06-15/3129_388295772_kf.jpg)
Светските бизнис-лидери дуваат во едрата на пократката работна недела
Стив Коен, Бил Гејтс, Џејми Дајмон, па дури и Илон Маск велат дека тоа е иднината.
30.04.2024
![Неработен петок: Сон или стварност?](/data/images/2024-03-01/55145_scott-menchin-for-bloomberg-businessweek_kf.jpg)
Неработен петок: Сон или стварност?
Ние како човечки суштества сега сме многу попродуктивни поради развојот на технологијата.
04.03.2024
![Колку ќе ја чини Македонија четиридневна работна недела?](/data/images/2023-06-01/32243_depositphotos-546478236-l_kf.jpg)
Колку ќе ја чини Македонија четиридневна работна недела?
Продуктивноста во Македонија е ниска, рано е за кратење на работната недела.
12.02.2024
Во Германија лани беше спроведен експеримент кој покажа дека кога еднаш петокот ќе стане дел од викендот, враќањето назад е тешко. Или како што вели сопственикот на една од компаниите која беше вклучена во проектот „Не сакам повеќе да работам во петок. Едноставно не сакам“.
Македонско искуство – пораснале и продуктивноста и платите
Срамежливо, но и во земјава се појавија работодавци кои овозможуваат скратена работна недела. Можеби првата компанија која лани во април го воведе концептот е „Андреева консалтинг“. На прашањето зошто, сопственичката Александра Иванова едноставно одговара „откако се погодија два-три продолжени викенди по ред на кои сите им се радуваме и ни годат си реков „Зошто да не?“, вели таа во разговор за „Блумберг Адрија“.
Иванова објаснува дека уште од основањето на компанијата работеле пократко. Наместо осум часа, работниот ден трае 6 часа и 30 минути, а вработените биле осигурени на полно работно време, па затоа пократката работна недела била следен логичен чекор.
Се работи за компанија со мал број вработени, а поради природата на работата третиот ден од викенд е ротирачки. Две вработени имаат три слободни дена, едната дежура во петок. Платите растат, а расте и продуктивноста.
„Во изминативе 10 години колку што постоиме на пазарот целта ми е среќен и задоволен тим, кој ќе функционира како едно семејство и ќе се грижи за компанијата како за своја, бидејќи само така може да расте еден вистински бизнис. Од оваа перспектива можам слободно да кажам дека целта е постигната, па така и оваа промена влијаеше позитивно во однос на нивната продуктивност. Она што го размислував претходно се покажа како точно – со добра организациска поставеност и мотивираност на вработените веќе 10 месеци функционираме без негативни последици врз клиентите и работата“, вели Иванова.
Важно е вработените да знаат што треба да прават
Намерата е неработниот петок да остане трајно решение затоа што изминатиот период се покажало дека во услови на зголемен обем на работа (како сега кога се подготвуваат завршните сметки), вработените сами знаат што треба да прават.
„Во овој контекст морам да ја истакнам и посветеноста и одговорноста на вработените кои минатиов месец при зголемен обем на работа поради празниците без воопшто да им речам или знам се договориле да останат прекувремено и дојдат сите во петок, со цел навремено завршување на обврските. Затоа и во оваа прилика како и многупати досега ќе кажам дека компанијата не може ништо без тимот, и ако постои нешто како совршен тим, јас го имам!“, ни се пофали Иванова.
Што велат експертите?
Висок степен на дигитализација и продуктивност се клучни фактори за да може да се случи реорганизација на работното време или воведување на четиридневна работна недела како концепт во работните процеси, вели во интервјуто на „Блумберг Адрија“, професор Лазар Јовевски, од Правниот факултет „Јустинијан Први“ Банкарскиот и ИТ секторот во Македонија се најподготвени да воведат четиридневната работна недела вели Јовевски.
Корист од неработниот петок
Последните податоци на непрофитната група со седиште во Нов Зеланд, „4 деј вик глобал“ (4 Day Week Global) која ги спроведува пилот проектите покажуваат дека дури 94 отсто од компаниите кои се обиделе, останале на четиридневен работен режим.
Придобивките од неработниот петок донеле раст приходите како резултат на подобрената продуктивност, помалку откази, полесно регрутирање нови вработени и намалување на прегореноста (burnout) кај работниците што ги намалува и боледувањата, но и анксиозноста.
Некои од бенефициите се однесуваат и на заштитата на животната средина, затоа што времето за патување до работа се намалило во просек за 36 минути неделно. Четиридневната работна недела се покажала позитивна и за родовата рамноправност, затоа што истражувањата покажале дека хетеросексуалните мажи го зголемиле својот ангажман во грижата околу децата и домот.