Берзанска дилема: Продажба веднаш, прашања подоцна или трпеливо да се чека

По драматичниот четврток и петок, на берзите настапи ништо помалку стресен понеделник. Додека на светските пазари панично се продаваат акции, а криптовалутите губат вредност, експертите ги советуваат инвеститорите да го диверзифицираат своето инвестициско портфолио и да размислат за купување меѓународни акции и обврзници, но и да не паничат.

Крвопролевањето на финансиските пазари се влоши во понеделникот, бидејќи вознемирените инвеститори се откажаа од надежта дека американскиот претседател Доналд Трамп ќе ја промени својата тарифна политика. Акциите драстично паднаа, со што тридневната загуба на вредноста на глобалниот пазар достигна околу 9,5 трилиони долари. Во еден момент во понеделникот, тие го променија падот и се зголемија за повеќе од 3 отсто пред да се лизнат повторно во минус, бидејќи инвеститорите реагираа на бранот вести поврзани со тарифните планови на Трамп и дополнителните царини од 50 отсто за Кина.

Според Стефан Кемпер, главен инвестициски стратег во „БНП Парибас Велт Менаџмент“ (BNP Paribas Wealth Management), пазарот преминува во фаза „продавај сега, поставувај прашања подоцна“.

Александар Завишиќ, портфолио менаџер во „Илирика Инвестментс“ од Белград, вели дека сега не е време за инвестирање, туку за набљудување. „Вишокот пари треба да се подготви за инвестиции во наредниот период“, советува тој.

Depositphotos

„Инвеститорите можат да се заштитат себеси со ротирање во помалку циклични сектори, како што се телекомите, фармацијата, производите за широка потрошувачка, ниско задолжените РЕИТ-и мидстрим оператори“, изјави за „Блумберг Адрија“ Владан Павловиќ, аналитичар во „Ипопема Секјуритис“ (Ipopema Securities), полска фирма за финансиски менаџмент и консултантски услуги. „За оние кои се склони кон ризик, алтернативата е да се префрлат од акции на обврзници“.

Акции, обврзници, злато или се заедно

Додека некои пресметуваат дали да купат акции додека на пазарите има панична распродажба, други бараат помирно засолниште во обврзниците.

Експертите советуваат дека е најдобро да ги диверзифицирате вашите инвестиции и да купите малку од сè, особено ако сте мал инвеститор кој сака да инвестира долгорочно.

„Малите инвеститори се во предност, бидејќи можат брзо да излезат од позиции, но ако планираат долгорочни инвестиции, им треба портфолио што не се состои само од технолошки компании, туку треба да инвестираат и во обврзници и злато“, вели инвестицискиот аналитичар Михаило Ѓурѓевиќ за „Блумберг Адрија“.

Обврзници за мирен сон

Иако пазарот е динамичен, сепак важи старото берзанско правило, потсетува Завишиќ. „Тоа вели дека оние кои имаат добри нерви и сакаат добро да јадат треба да инвестираат во акции, а оние кои сакаат мирно да спијат треба да инвестираат во обврзници“, вели Завишиќ.

На нивната вредност ќе влијаат и идните одлуки на Фед, централниот банкарски систем во Америка, кој управува со каматните стапки. „Фед има простор да ги намали каматните стапки, доколку се покаже дека пазарот на трудот е под притисок“, посочува Павловиќ. Доколку дојде до намалување на каматните стапки, како што очекуваат аналитичарите, вредноста на обврзниците ќе се зголеми.

„Обврзниците ќе бидат на цена, особено кај оние кои сакаат да спијат мирно“, додава Завишиќ. Како што вели, приход од обврзници од околу четири проценти годишно треба да се смета за добра заработка.

Depositphotos

Важно е инвестициите во обврзници да бидат квалитетни, изјави за „Блумберг“ Емили Роланд, главен инвестициски стратег во „Џон Хенкок Инвестмент Менаџмент“(John Hancock Investment Managementu). Нејзината препорака се корпоративни обврзници од инвестициска класа и хипотекарни хартии од вредност.

S&P500 покажува дека берзата е на работ на „мечкин пазар“

Има малку безбедни засолништа на пазарот, особено кога глобалните залихи паѓаат поради царините на Трамп и одмаздата на Кина. Во последниве години, S&P500 во САД главно растеше. Сепак, во понеделникот падна на најниско ниво од мај 2024 година, бришејќи ги добивките од пред една година за само неколку часа.

Завишиќ вели дека падот на S&P500 укажува на тоа дека берзата е на работ на „мечкин пазар“, па нема надеж за брза заработка. „Во деновите што претстојат, треба да бидеме подготвени и да ги чекаме ѕвездите кои паѓаат, што може да донесе профит на среден и долг рок“, додава тој. Тој смета дека инвестирањето во „величествената седумка“, односно златните кокошки на американската берза, сепак е „добра идеја за инвеститорите со силни нерви, но само доколку се подготвени за долгорочна инвестиција“.

Тоа се „Енвидија“ (Nvidia), „Мета“ (Meta), „Епл“ (Apple), „Амазон“ (Amazon), „Мајкрософт“ (Microsoft), „Алфабет“(Alphabet) и „Тесла“ (Tesla). Најмногу шпекулации има за иднината на „Тесла“. Некои предвидуваат пат до пропаст, а други можност за опоравување, иако има и аналитичари кои ја менуваат својата мелодија.

Енергетските компании - безбедно пристаниште во Европа

На европскиот пазар паметни долгорочни инвестиции би можеле да бидат европските финансиски институции, но и енергетските компании, вели Завишиќ.

„Компаниите кои имаат историја на плаќање солидни дивиденди би можеле да бидат добра долгорочна инвестиција дури и сега“, додава тој.

Павловиќ забележува дека има компании кои биле помалку погодени од турбуленциите на пазарот, па веројатно има смисла да се инвестира и во нив. „Меѓу нив се „Веризон“ (Verizon), AT&T, ПГ (PG), „Кока-Кола“, „Џонсон и Џонсон““, посочува аналитичарот.

Depositphotos

Ѓурѓевиќ вели дека сегашниот пад на цените на акциите може да биде одлична можност за инвеститорите кои имаат од 15 до 20 години до пензионирање. „Сега имаат шанса да додадат акции во портфолиото по многу поповолни цени“, вели Ѓурѓевиќ. Како што додава тој, инвеститорите што се поблиску до пензионирање би можеле да инвестираат поголем дел во обврзници и помал дел во акции.

Тарифите на Трамп како „црн лебед“ настан?

Тарифите на Трамп предизвикаа тектонски движења на финансиските пазари. За само една недела, Nasdaq-100 забележа еден од најбрзите падови во историјата. „Тоа е еден вид црн лебед. Ако Nasdaq-100 падна толку за една недела, тогаш многу компании паднаа за 50, 60 и 70 проценти“, вели Ѓурѓевиќ. „Акциите на Тесла паднаа за 60 отсто во однос на нивниот врв, акциите на многу компании значително паднаа“.

 

Павловиќ оценува дека е можен поголем колапс доколку нема итни преговори за царините. Завишиќ нагласува дека рецесија се уште не е дојдена, иако веројатноста за такво нешто е голема. „Ако има рецесија, треба да очекуваме таа да трае помеѓу два и четири квартали“, вели тој, додавајќи дека веројатно ќе биде потребно исто толку време за последователно закрепнување на пазарот.

Васко Богдановски, инвестициски портфолио-менаџер, кој е соосновач и извршен партнер во „Опфолио“ вели дека иако тарифите на Трамп имаат значителен ефект и беа спроведени на изненадувачки обемен и агресивен начин, што им дава одредени елементи на „црн лебед“ настан, сепак тие не го исполнуваат целосно критериумот за апсолутна непредвидливост.

„Беа долго најавувани и се вклопуваа во поширокиот политички контекст, па затоа не претставуваат типичен пример за ваков настан“, смета Богдановски.

Bloomberg

Во однос на прашањето како малите инвеститори да ги преживеат турбуленциите на берзите и мечкиниот пазар односно како да се заштитат, тој вели дека турбуленциите се периоди на висока нестабилност и брзи промени на цените.

„Малите инвеститори, кои често имаат помалку искуство и помала толеранција на ризик, се поподложни на емотивни реакции, како страв од загуба и панична продажба. Наместо да се водат од силниот инстинкт да „преживеат“, односно да не изгубат сè, што често води до катастрофални одлуки, идеално би било да размислуваат стратешки: да ги искористат ниските цени за вложување и обезбедување на долгорочен принос“, објаснува Богдановски.

Според него, ако портфолиото е веќе добро диверзифицирано и усогласено со долгорочните цели и толеранцијата на ризик, често најдобрата стратегија е да не се прави ништо и да се чека пазарот да се стабилизира.

„На тој начин се избегнува „заклучување“ на загубите преку панична продажба. Исто така, важно е и портфолиото да вклучува компании со силни фундаменти, како стабилни приходи, низок долг, добри профитни маржи и конкурентска предност, зашто квалитетните компании имаат поголеми шанси да го преживеат падот и да се опорават“, вели Богдановски.

Во пишувањето на текстот помогна Владимир Николоски

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар