Сè повеќе пари на пензионерите завршуваат во ESG-инвестиции

Се менуваат критериумите за инвестирање на пазарите на капитал и освен максимизирање на профитот и приносите, сè поголемо значење му се дава на тоа колку компаниите во кои се инвестира применуваат добри и одговорни практики, во насока на обезбедување одржлива економија, заштита на природната средина, подобрување на општествените услови за живеење и на управување. Одговорот на прашањето колку одредена компанија ги исполнува ESG-критериумите (еnvironmental, social and governance) веќе има пресудна улога кај значителен дел од големите инвестициски фондови при носењето одлуки дали ќе се инвестираат пари во неа. Меѓу најголемите играчи на светските пазари на капитал од Македонија се задолжителните пензиски фондови. Прашавме колку се внимава на ESG-критериумите кога се инвестираат парите на македонските пензиски осигуреници и како актуелната криза на пазарите влијае врз нивното работење. 

Одговорното инвестирање на прво место

Од Агенцијата за супервизија на капитално финансираното пензиско осигурување (МАПАС) велат дека, имајќи ја предвид супервизијата што ја спроведуваат, можат да потврдат дека пензиските друштва како управувачи со средствата на пензиските фондови му посветуваат соодветно внимание на одговорното инвестирање.

„Тоа значи дека регулативата во капитално финансирано пензиско осигурување е поставена така што пензиските друштва се должни средствата на пензиските фондови да ги инвестираат во согласност со инвестициската стратегија, со цел остварување највисок принос единствено во полза на членовите, и преку диверзификација и финансиска анализа да се минимизира ризикот од загуби. Во таа насока, пензиските друштва при управувањето и контролата на инвестирањето на средствата на пензиските фондови се должни да применуваат степен на грижа, делотворност и вештини што би ги применувал разумен човек при инвестирање на сопствените средства“, велат од МАПАС.

Оттаму додаваат дека кај сите пензиски друштва што управуваат со пензиските фондови, ESG-критериумите се составен дел на инвестициcките стратегии и тактики, што значи дека при анализите на инструментите врз чија основа се носат инвестициските одлуки се земаат предвид и тие критериуми.

„Тоа значи дека одговорното инвестирање е составен дел на процесите на управување на средствата и управување со ризиците и е приоритет при носењето на инвестициските одлуки. Така што сите пензиски друштва, при изборот каде ќе се инвестираат средствата на пензиските фондови, при носењето на одлуката му даваат соодветно внимание на ESG-рејтингот на тој финансиски инструмент“, потенцираат од МАПАС.

Од Агенцијата укажуваат дека одговорните лица при управувањето со пензиските друштва имаат фидуцијарна должност да работат единствено во корист на интересите на членовите на пензиските фондови.

„Сведоци сме на сè повеќе иницијативи, на одржување конференции, развивање методологии, водичи и препораки за имплементација на ESG-компоненти од аспект на грижа за околината, на општеството и начинот на управување со компаниите. Со оглед на тоа што повеќето ESG-фактори имаат долгорочна природа можат да бидат релевантни за долгорочни инвеститори, како што се пензиските фондови, иако тешко се предвидливи ефектите од климатските промени и како тоа влијае на финансиските пазари. Од друга страна, ваквите информации за која компанија има ESG-рејтинг станаа лесно достапни на финансиско-информативните сервиси, како ’Рефинитив’ и ’Блумберг’, и може полесно да се направи споредба на перформансите на одредена компанија од аспект на ризик и принос и да се анализира одреден финансиски производ како потенцијален инструмент за инвестирање. Но постојано се истакнува дека ESG-компонентите не можат да се гледаат како изолиран критериум, туку, напротив, треба да бидат анализирани како дел од постојното управување со инвестициите и ризиците кај пензиските фондови“, велат од МАПАС.

Од регулаторното тело додаваат дека, имајќи го предвид моменталното управување со инвестиции и ризици, се истакнува дека очекувањата и процените се дека при инвестирање во финансиски инструменти издадени од компании со ESG-рејтинг, долгорочно се очекува да се подобри соодносот ризик наспроти принос, а во исто време да се остварат поставените долгорочни цели на пензиските фондови што се во насока на остварување поголем принос за членовите.

ESG-рејтингот се зема како критериум во „КБ Прво пензиско друштво“

Горан Мартиноски, раководител на Секторот за управување со средствата во „КБ Прво пензиско друштво“, вели дека како компанија што се стреми кон зголемување на свеста за грижа на животната околина и пионер во одговорното инвестирање, „КБ Прво пензиско друштво“ во стратегијата за инвестирање на фондовите со кои управува има поставено цел портфолијата на странските акции и удели да задоволуваат соодветен ESG-рејтинг. 

„За достигнување на овој рејтинг, фондовите инвестираат во удели во индексни фондови -ЕТФи, кои имаат цел да остварат принос преку диверзифицирано инвестирање во компании што имаат позитивни ESG-карактеристики“, вели Мартиноски. 

Тој информира дека заклучно со 30.10.2022 година, околу 55 проценти од инвестициите во странското портфолио се инвестирани во ESG-инструменти.  

„Портфолијата во странски акции на фондовите со кои управува ’КБ Прво’ го зголемија ESG-скорот за 41 процент во однос на почетокот на минатата година (од 6,1 на 8,6). Со овој скор, портфолијата влегуваат во највисоката категорија од ААА во согласност со MSCI“, вели Мартиноски. 

На прашањето колку, од друга страна, се намалува инвестирањето во компании што се загадувачи, Мартиноски објаснува дека стандардизирана мерка за нивото на загадувањето е т.н. јаглероден интензитет што го мери соодносот на испуштени тони на CO2 и остварени приходи од продажба.

„За периодот од почетокот на 2021 година заклучно со 30.10.2022 година, портфолијата во странски акции на фондовите со кои управува ’КБ Прво’ јаглеродниот интензитет e намален за 26,5 проценти (од 171,4 на 125,9),  што е исклучително високо ниво и нè позиционира високо во индустријата не само регионално туку и на светско ниво“, вели Мартиноски.

„Сава пензиско друштво“ бара транспарентност и од македонските компании

Од „Сава пензиско друштво“ велат дека се дел од „Сава осигурителна групација“, чија ориентација кон одржлив развој е водена од мисијата и вредностите на групацијата.

„Имено, визијата на ’Сава пензиско друштво’ е посветено да работиме и градиме друштво што е препознаено по грижата за своите членови, транспарентноста и високите морални вредности, како и по својата активна улога во одржливоста на пензискиот систем, човековата околина и општеството во целина. Така што, покрај максимизирањето на приносот на пензиските заштеди на членовите на ’Сава пензиски фонд’ и ’Сава пензија плус’, им посветуваме големо внимание и на практиките на издавачите на хартии од вредност во однос на човековата околина и општеството во целина“, велат од друштвото.

Следствено на тоа , во процесот на управување со средствата на фондовите со кои управува „Сава пензиско друштво“, ESG-критериумите се земаат предвид подолг временски период, со нивна вклученост во процесот на избор на финансиски инструменти, додаваат од „Сава пензиско друштво“.

„Исто така, поставеноста кон практиките што се однесуваат на животната средина, социјалните аспекти и квалитетот на корпоративното управување се составен дел на анализите преку кои се следат долгорочните перспективи на компаниите издавачи на хартии од вредност што се дел од портфолијата на ОЗПФ ’Сава пензиски фонд’ и ОДПФ ’Сава пензија плус’. Дополнително, од пред неколку години почнавме со акционерски активизам и на домашниот пазар на капитал, каде што преку директни контакти со компаниите во кои се инвестирани средствата на пензиските фондови, како и преку поставување прашања на самите акционерски собранија, бараме поголема транспарентност од домашните компании во однос на нивните практики, клучни цели и прогрес кон поголема одржливост на нивното работење“, информираат од друштвото.

Оттаму укажуваат дека критериумите што се однесуваат на животната средина, социјалните аспекти и квалитетот на корпоративното управување во последните години добиваат сè поголемо значење, како резултат на порастот на свесноста за нивната важност, но и развојот на регулативата на глобално ниво, особено во Европската Унија.

„Развојот на регулативата е во насока не само на поттик на инвеститорите кон општествено одговорно инвестирање туку и на борбата со зеленото перење (greenwashing), односно појавата на финансиски производи со неоправдана содржаност на називите ESG или ’одржливост’ во своите описи. Имајќи го предвид развојот на ова подрачје од регулаторен аспект, одлуките ги носиме внимателно, со динамика што е во интерес на членовите на двата фонда. Секако, не отстапуваме од определбата за одржливи финансии содржана во нашата и во визијата на ’Сава осигурителна групација’“, објаснуваат од „Сава пензиско друштво“. 

На прашањето дали се намалува инвестирањето во компании што се загадувачи, оттаму велат дека во портфолијата на двата фонда единствена компанија за која јавноста може да посочи дека е загадувач, поради самиот факт дека станува збор за нафтена компанија, е компанијата „Шел“ (Shell).

„Од друга страна, нашите анализи укажуваат дека ако се спореди тековната позиционираност со долгорочните перспективи на компанијата, може да се заклучи дека станува збор за компанија што на ова поле бележи прогрес кон имплементација на стратегијата на нула емисии до 2050 година, со прецизни цели поставени за до крајот на 2023, 2030, 2035 година и финално до крајот на 2050 година. Оттука, важно е при процените да се земе предвид не само тековниот пресек на состојбите туку и долгорочната стратегија на компаниите и посветеноста кон нејзиното исполнување. Интересна од овој аспект е и високата ESG-оцена што ја ужива оваа компанија, категоризирана во категоријата Лидерс, според скалата на MSCI ESG. Значи, поважно е што прави компанијата за да го намали своето штетно влијание врз човековата средина, отколку какво е тоа влијание во моментот. Ова укажува на комплексноста во имплементирањето на  ESG-факторите во инвестициските одлуки, предизвик што со задоволство го прифаќаме“, велат од „Сава пензиско друштво“.

Кризата се чувствува, привремените падови се нормална појава

Од МАПАС и од двете пензиски друштва велат дека актуелната криза на светските пазари има влијание врз работата на фондовите, односно има намалување на приносите, но потенцираат дека станува збор за долгорочни инвестиции и поради тоа е сосем нормално да има периодични падови.

„Имајќи предвид дека пензиските фондови се инвестициски фондови што работат на долг рок, и нивните перформанси треба да се оценуваат на долг рок. Така, приносот во согласност со регулативата се разгледува за период од седум години, сведен на годишно ниво. Седумгодишниот принос на ниво на задолжително капитално финансирано пензиско осигурување за периодот 31.12.2014 – 31.12.2021 година, пресметан преку промената на пондерираниот просек на сметководствените единици на задолжителните пензиски фондови, сведен на годишно ниво изнесува 5,91 проценти во номинален, односно 4,41 проценти во реален износ. Додека седумгодишниот принос на ниво на доброволно капитално финансирано пензиско осигурување за периодот 31.12.2014 – 31.12.2021 година, пресметан преку промената на пондерираниот просек на сметководствените единици на доброволните пензиски фондови, сведен на годишно ниво изнесува 5,85 проценти во номинален, односно 4,35 проценти во реален износ“, велат од МАПАС.

Оттаму потенцираат дека кризата сепак влијае и на приносите пресметани за седумгодишен период.

„Нашите пензиски фондови сè уште се во фаза на акумулација, па се очекуваат постепено понатамошно закрепнување и добри инвестициски резултати, кои ќе ги надоместат резултатите од ваквите пазарни шокови, како и влијанието на инфлацијата. Глобалните состојби, како енергетска криза, пандемија, воен конфликт, инфлација, движење на финансиските пазари, се препознаени како од агенцијата МАПАС, како регулатор и супервизор, така и од пензиските друштва, како носители на процесот на инвестирање, односно управување со средствата на пензиските фондови. Свесноста за постоење на кризи поттикна повеќе активности за разгледување начини за евентуална промена на прописи и истовремено за преиспитување на ризиците воспоставени во супервизијата врз основа на ризици“, велат од МАПАС.

Од агенцијата укажуваат дека пензиските друштва со голема претпазливост и внимание анализираат и следат како влијаат моменталните случувања на секоја класа на средства, на географската и секторската алокација на средствата.

„При анализата на алокацијата на средствата, пензиските друштва подготвија голем број анализи за детално согледување на влијанието врз секој инструмент и инвестирање во насока на ублажување на ударот од движењата на финансиските пазари. Врз основа на анализите, пензиските друштва пристапија кон ревизија и приспособување на инвестициските тактики и стратегии, односно реалокација на дел од средствата, сè со цел ублажување на ризиците од загуби на вредноста на средствата. Притоа, не се очекуваат некои значајни промени и движења помеѓу класите на средства на пензиските фондови што би можеле значително да влијаат на финансиската стабилност. Само се променети процентите на изложеност во различни сектори во рамките на истите класи на средства. Заради заштита на интересите на членовите и пензионираните членови, друштвото прави детална анализа на секоја индивидуална инвестиција, врз основа на целосен опфат за сите аспекти во интерес на членовите, во согласност со прописите и пропишаните цели за инвестирање“, информираат од МАПАС.

Супервизијата врз основа на оцена на ризик што ја спроведува агенцијата МАПАС ги следи квалитативните параметри на инструментите во кои се инвестираат средствата на пензиските фондови, реј­тингот пре­по­рач­лив за ин­ве­сти­ра­ње спо­ред ме­ѓу­на­род­ни кре­дит­ни реј­тинг-аген­ции за странски инструменти, диверзификацијата на инструментите и начинот на справување со ризиците од страна на пензиските друштва.

„Имајќи предвид дека пензиското штедење е штедење на долг рок и најголем дел од членовите во нашите пензиски фондови се во просек на млада возраст, очекувањата и процените се дека и оваа криза, како и претходните, е само еден периодичен циклус од долгорочниот период на инвестирање на средствата на пензиските фондови“, велат од МАПАС.

На оваа тема, Мартиноски вели дека пазарите на капитал како составен дел на целиот финансиски систем се чувствителни на сите кризи и шокови што се случуваат.

„Институционалните инвеститори како софистицирани управувачи со средства имаат инструменти и стратегии како да ги намалат овие шокови на портфолијата со кои управуваат.  Пензиските фондови во Македонија оваа година падот на берзите го амортизираа со приносот што се остварува од инструментите со фиксен принос кои доминираат во портфолијата, како и со растот на американскиот долар. Ефектот на приносот во овој момент е минимален и значително помалку погоден во споредба со регионалните пензиски фондови. Во актуелната состојба, клучно е да имаме предвид дека и во минатото повеќепати сме биле сведоци на слични падови на светските финансиски пазари, но пазарот секогаш се враќал на претходните нивоа – и ги надминувал.

Затоа, во вакви околности, важно е да бидеме убедени дека при долгорочно инвестирање, како што е инвестирањето во пензиски фондови, времето работи во наша корист. Тоа би значело дека колку е подолг периодот за инвестирање толку е поголема веројатноста за остварување на очекуваниот принос“, вели Мартиноски.

Сличен став имаат и од „Сава пензиско друштво“. Оттаму укажуваат дека во текот на октомври кај двата фонда е забележан пораст на вредноста на сметководствената единица, кој продолжи и во првата половина на ноември.

„Анализата на краткорочните резултати сепак води кон short-termism, кој е непосакувана појава кај долгорочните инвеститори, во кои спаѓаат и пензиските фондови што се дел од системот на капитално финансирано пензиско осигурување. Деловните циклуси се нормална појава во економијата и нормално е да се очекува дека во својот долгорочен инвестициски хоризонт, пензиските фондови во одредени периоди ќе бележат и одредени падови на вредноста на сметководствената единица. Економијата отсекогаш се движела низ циклуси и, оттука, не е реално да се очекува комплетно избегнување на негативните движења. Она што е важно е на долг рок да се обезбеди соодветна позитивна реална стапка на принос за членовите“, велат од друштвото.

Оттаму потенцираат дека фидуцијарната должност, професионалноста и свесноста за значењето на процесот на управувањето со средствата на идните пензионери налагаат континуирано следење на состојбите и приспособување кон очекувањата, без разлика на фазата на деловниот циклус.

„Сепак, периодите на криза значат зголемен степен на одговорност и акцентирање на потребата од задржувањето на рационалноста во носењето на одлуките во насока на задржување на долгорочниот фокус, во краен интерес на членството. Историјата покажува дека периодите на кризи се добра можност за градење позиции преку инвестирање по пониски цени, во функција на остварување соодветен принос на долг рок“, велат од друштвото.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар