Заклучно со вчерашниот ден, 31 мај, истече рокот во кој успешните компании требаше да платат солидарен данок или данок на екстра-профит. По оваа основа државата не собра ни денар затоа што законот, половина година по неговото најавување од страна на Владата, не е донесен.
Законот беше доставен до Собранието во февруари и оттогаш на веб-страницата на Собранието ништо не се менува. Тој е во фаза на второ читање пред матичната комисија за финансирање и буџет, која ја предводи пратеникот Бојан Стојановски од опозициската ВМРО-ДПМНЕ.
Стојановски вчера во изјава за „Блумберг Адрија“ рече дека прашањето за Законот за данокот на солидарност допрва ќе го актуализира, а ако Владата смета дека тој треба да остане во ваква форма, треба да поднесе амандман за продолжување на рокот за плаќање на данокот.
За следните чекори во однос на данокот, „Блумберг Адрија“ вчера се обрати и до предлагачот на Законот, министерот за финансии Фатмир Бесими. Тој не одговори на прашањето.
Како оди наплатата на даноците годинава?
Државата планираше до вчера од овој данок во буџетот да влезат дополнителни 80 милиони евра. Овие пари беше планирано да се користат за справување со последиците од кризата. Требаше да ги платат компаниите што лани, во услови на криза, направиле профит од над 10 милиони евра, а притоа тој е за 20 отсто поголем од просекот за четири години, со исклучок на пандемиската 2020 година. Тие требаше да платат данок во висина од 30 отсто.
Денеска,1 јуни, јасно е дека државната каса е пократка за овие 80 милиони евра. Но тие пари не беа предвидени со буџетот за оваа година, па, така, нема да бидат книжени како минус во трезорот.
Буџетот за оваа година предвиде вкупните приходи што ќе ги собере државата годинава да бидат за 14,8 отсто поголеми од ланскиот ребаланс. Од даноци беа предвидени 13,6 отсто повеќе пари.
„Блумберг Адрија“ анализира како оди наплатата на даноците годинава. Според трезорските податоци од Министерството за финансии, заклучно со 30 април, по основа на сите даноци, во касата влегле 47 милијарди и 687 милиони денари. Лани во истиот период биле собрани 47 милијарди и 476 милиони денари или само 0,44 отсто помалку.
Државата најмногу очекуваше да собере од данокот на додадена вредност, поради високите цени. Беше проектирано годинава да се соберат за 14,7 отсто повеќе пари од лани, кога беа собрани рекордни над милијарда евра од овој данок. До април, споредено со истиот месец лани, се собрани 6,9 отсто повеќе пари.
Сè беше спорно за данокот – од името до времето кога беше најавен
Данокот на солидарност беше најавен на почетокот на декември минатата година, кога беше презентирана даночната реформа што почна да се применува од Нова година. Од моментот кога беше најавен до неговата презентација, а и потоа – тој остана спорен и за бизнис-заедницата и за експертите.
За бизнисмените беше спорно тоа што се најавува нов данок на крајот на годината, кога веќе се завршени сите планирања за следната. Беше спорно тоа што требаше да се плати до крајот на мај, кога веќе е завршено плаќањето на сите даноци за претходната година и таа е целосно затворена.
Прочитајте повеќе:
Данокот на екстра-профит ќе биде 30 отсто - ќе го платат 180 фирми
Пенал во последна минута: На бизнисите не им се допаѓа екстра-данокот
Исени: Данокот на екстра-профит е казна за успешните компании
Бесими: Данокот на солидарност значи одговорно справување со кризата
Утнат пенал: Банкарските профити премали за данокот на солидарноста
Владините „даночни ножици“ стрижат без план и анализа
Сепак, најголем проблем за бизнис-секторот беше тоа што данокот на солидарност го почувствуваа како казна за успешните. Нивниот став беше дека се даночат компании што вложиле во претходниот период за да го подобрат работењето, а сега им се наметнува екстра-давачка.
За експертите по сметководство беше спорно и името на данокот. Не видоа ништо солидарно во данокот на солидарност. За нив тоа беше популизам, затоа што во моментот кога наметнувате обврска за плаќање, солидарноста завршува.
Што понатаму?
Претседателот на собраниската комисија за финансирање и буџет Бојан Стојановски и натаму стои на ставот дека пред да биде ставен на дневен ред, за Законот мора да има јавна расправа.
„Очекуваме набрзо да се актуелизира тоа прашање во јавноста, да се дозволи компаниите и коморите уште еднаш да ги дадат своите коментари, а Владата и Министерството да соопштат дали уште стојат на истите позиции. Кога ќе почне расправата, ќе има можност за амандманско интервенирање, тогаш ние ќе поднесеме амандмани по барање на коморите и стопанствениците, а Владата и Министерството доколку уште сметаат дека законот треба да остане во оваа форма, ќе можат да поднесат амандман за продолжување на рокот за плаќање, кој истече вчера“, вели Стојановски.
Но не е проблематичен само данокот на солидарност. Од законите што требаше да бидат изменети со даночната реформа, светло на денот виде само Законот за данокот на личен доход. Законите за данокот на добивка и ДДВ сè уште не се донесени.
Прочитајте повеќе:
Допрва ќе има „бунт“ за даноците, сивата економија останува на тронот
Даночната реформа заглави - тартуфите и натаму се со пет отсто ДДВ
Од даночната реформа, Владата планираше да собере дополнителни 70 милиони евра, пари што веќе се вкалкулирани во буџетот за оваа година, а кои не се собираат.