Инфлацијата во август се зголемила за 2,2 отсто, а цените на мало за три отсто споредено со август минатата година.
Во однос на претходниот месец, инфлацијата се зголемила за 0,5 отсто. Во овој период најголем раст бележат цените на храната и безалкохолни пијалаци, за 1,2 отсто.
Пораснале и трошоците за рекреација и култура за 1.1 отсто, здравје за 0.8 отсто, ресторани и хотели за 0.7 отсто, домување, вода, електрика, гас и други горива за 0.6 отсто
Прочитај повеќе
Драстични разлики во цените на храната во македонските градови
Од град до град речиси ниту еден прехранбен производ нема иста цена.
06.09.2024
Владата на Србија ги намалува цените на 700 производи
Домаќинствата ќе можат да заштедат од 8.000 до 22.000 динари месечно.
01.09.2024
Храната поскапува, a македонски компании имаат профит од тоа
Трендот на зголемување на цените ќе продолжи.
08.08.2024
Збогум: Сите причини зошто цените нема да се вратат на нивото од пред кризата
Месечниот раст на цената на пченицата изнесува 14 отсто и е највисок по почнувањето на војната во Украина
04.06.2024
Во август 2024 година, во однос на јули 2024 година, намалување на трошоците на животот е забележано во следните групи: транспорт за 2.2 отсто, облека и обувки, разновидни стоки и услуги за 0.3 отсто.
Зеленчукот поскапел 10 отсто за еден месец
Според податоците кои денеска ги објави Државниот завод за статистика, растот на цените на храната во август се должи на повисоките цени на зеленчукот кој во однос на јули е поскап за 10 отсто. Раст од 1,5 отсто бележат и цените на овошјето.
На годишно ниво пак, најголем раст има кај цените на кондиторските производи 5,1 отсто. Ова се должи на високиот раст на цената на какаото на светските берзи во последната година. Причина е глобалниот недостиг на суровината поради неповолните временски услови, старите дрвја, штетниците и болестите што влијаат на производството посебно во регионот на Западна Африка. Фјучерсите во Њујорк пораснаа за околу 80 проценти во текот на 2024 година.
Цената на кафето во август годинава во однос на истиот месец лани е зголемена за 8,4 отсто што исто така се должи на глобалниот недостиг. Во текот на минатиот месец цената забележа највисок скок во последниот период поради загриженоста дека студеното време во Бразил ќе влијае натамошното снабдување.
Со закон треба да се регулираат цените на храната
Освен повисоките цени на суровините на глобалните берзи, како причина за поскапувањето на храната во земјава подолг период се посочува однесувањето на трговците. Претходната влада го усвои законот за забрана на нефер трговски практики кој треба да влијае на однесувањето на трговците. Законот треба да стапи на сила до крајот на овој месец.
Законот ќе се однесува на 2500 за кои се ограничува рабатот. Според процените на Министертсвто за економија, кај некои производи рабатот достигнува 30 до 40 отсто од цената, а со законот ќе биде ограничен на 10 отсто.
Во законот стои „исклучоците и рабатот којшто добавувачот ќе му го одобри на купувачот не смеат да бидат повисоки од 10 отсто од остварениот промет во тековната година, а кои јасно мора да бидат содржани во договорите за снабдување со земјоделски и прехранбени производи“.
Ќе стапи ли на сила законот?
На две недели пред стапувањето на законот во сила, денеска се огласи претседателот на Сојузот на стопански комори, Трајан Ангеловски, кој смета дека со примена на Законот за забрана на нефер трговски практики ќе се регулираат односите меѓу претпријатијата во синџирот на снабдување со земјоделство и храна.
„Со носењето на законот ќе има порамноправен третман и ќе намали јазот на мали и големи компании. Ако се укинат предложените мерки, законот ќе нема во целост да може да се применува, каде е потребно државата по европски терк да ги регулира цените, ќе се зголеми конкурентноста и легитимно право како потрошувачи да го избереме најдобриот производ“, пишува Ангеловски.
Неговото соопштение доаѓа откако претходно Бранко Азески, претседателот на Стопанска комора на Македонија со писмо побара од премиерот Христијан Мицкоски од Законот да се избрише делот со кој се ограничува рабатот што доставувачот му го одобрува на купувачот.
Премиерот Мицкоски деновиве изјави дека не го видел писменото барање за одложување на законот, но остави можност да биде прифатено доколку постојат објективни причини, со цел Законот да биде спроведен како што треба.
Неговиот сопартиец пак, заменик министерот за економија Марјан Ристески рече дека Законот за забрана на нефер трговски практики ќе стапи на сила на 28 септември, а дека бизнисмените имале рок од 6 месеци за да се подготват за имплементација на законот.
Во светот цените на храната паѓаат
На глобално ниво, во август цените на храната благо паднаа во однос на јули. Според Организацијата за храна и земјоделство на Обединетите нации (ФАО), индексот на цените на храната за август изнесува 120,7 поени, што е нешто помалку од 121 измерени претходниот месец. Падот се должи на пониските цени на месото, шеќерот и житото. Раст во август бележат цените на растителните масла и млечните производи.