Американските царини на највисоко ниво во последните 100 години

„Ние одлично се снаоѓаме во склучувањето на овие, јас ги нарекувам прилагодени зделки, а не невообичаени“, рече Трамп. „Неверојатно е што се случува. Понекогаш треба малку да се размеша лонецот“.

Сепак, пристапот на Трамп изобилува со ризици за светската економија.

Кина беше пркосна пред царините на Трамп, изјавувајќи планови да се „бори до крај“. Ескалацијата на тензиите го прави помалку веројатен секој непосреден разговор помеѓу Трамп и кинескиот претседател Шји Џјинпинг, а најновите коментари го зголемија ризикот од продолжена трговска војна помеѓу двете најголеми светски економии.

Вториот човек по Шји, Ли Кијанг, рече дека неговата земја има доволно политички алатки за „целосно неутрализирање“ на сите негативни надворешни шокови по царините на Трамп.

И другите економски сили возвраќаат. Во Канада, контра-царина од 25 отсто за царините за автомобили што Трамп ги наметна на својот северен сосед минатата недела, исто така стапи на сила една минута по полноќ. Во Европа, и Франција и Германија бараат поостар одговор.

Белата куќа е во одбрана од минатата недела кога Трамп го претстави својот најнов царински план. Трамп тврди дека даноците ќе го поттикнат просперитетот на САД и ќе го заживеат домашното производство, но неговиот пристап предизвика критики од Волстрит, економистите и некои политичари од редовите на Републиканците, кои ја доведоа во прашање методологијата на администрацијата и предупредија на економските последици кои би можеле да вклучуваат повисоки потрошувачки цени и побавен раст, ако не и рецесија.

„Чие грло ќе го задавам ако се покаже дека ова е погрешно?“, праша за време на расправа во Конгресот, сенаторот Том Тилис, републиканец од Северна Каролина кој следната година ќе се соочи со конкурентска трка за реизбор. Тој беше еден од бројните пратеници кои изразија загриженост бидејќи гласачите гледаат како нивните пензиски фондови варираат.

Во разговор со американскиот трговски претставник Џејмисон Гриер, Тилис исто така праша дали гласачите ќе ги почувствуваат резултатите од царините за околу една година. „Ви посакувам добро, но сум скептичен“, рече тој.

По објавата на Трамп, администрацијата понуди мешани пораки за во перспектива. Некои рекоа дека царините ќе поттикнат преговори во кои другите земји ќе ги намалат бариерите за американскиот извоз, а можеби ќе доведат и до тоа Трамп да ги намали своите стапки. Но, трговскиот советник на Белата куќа, Питер Наваро, повеќепати ја отфрлаше идејата дека Трамп само ги користи царините како преговарачко средство.

За Трамп, кој долго време се залагаше за царини како решение за трговските проблеми, овој план повторно ќе ја потврди моќта на САД, ќе ја заживее домашната продукција и ќе добие геополитички отстапки.

Кризна дипломатија

Засегнатите земји побрзаа да добијат подобри услови, додека се бореа со процесот што многумина го опишаа како хаотичен и нетранспарентен.

Висок виетнамски функционер го посети Вашингтон на состаноци во последен момент за да ја намали една од највисоките царински стапки што се применуваат за кој било американски партнер. Земјата е вклучена во итна дипломатија и нејзините претставници им пренеле на официјалните лица од администрацијата на Трамп дека работат на решавање на трговската нерамнотежа.

Трамп во вторникот изјави дека разговарал со привремениот лидер на Јужна Кореја, Хан Дук-су, „за нивниот огромен и неодржлив суфицит, царините, бродоградбата“ и „купувањето во голем обем“ на американски течен природен гас. Исто така разговарал и за „нивната заедничка инвестиција во нафтоводот на Алјаска и плаќањето за големата воена заштита што ѝ ја обезбедуваме на Јужна Кореја“.

Американскиот претседател ја опиша дискусијата како „одличен повик“ и објави на социјалните мрежи дека „работите изгледаат добро“. Јужна Кореја соопшти дека настојува да го прекине „големиот“ трговски договор со Вашингтон и дека највисоките трговски претставници од двете страни ќе водат детални преговори.

Трамп и јапонскиот премиер Шигеру Ишиба во понеделникот одржале повик за започнување на преговори, а јапонскиот лидер го повикал претседателот повторно да размисли за неговиот пристап.

Официјални лица од ЕУ работат на следните чекори откако американскиот претседател го отфрли предлогот за укинување на царините на билатералната трговија со индустриски стоки, велејќи во понеделникот дека тоа не е доволно за ресетирање на трговските односи.

Волстрит

Низ раководството на Волстрит имаше критики за планот оваа недела, вклучително и од извршниот директор на JPMorgan Chase & Co., Џејми Дајмон, кој во своето годишно писмо до акционерите во понеделникот повика на брзо решавање на неизвесноста околу трговската политика и предупреди на потенцијално „катастрофално“ фрагментирање на долгорочните економски сојузи на САД.

Загриженост изрази и Бил Акман, основачот на Pershing Square Capital Management и поддржувач на Трамп, во низа објави на социјалните мрежи. Подоцна рече дека ја поддржува тарифната стратегија, но повика на пауза пред да стапат на сила реципрочните царини.

Иако помошниците на Трамп даваа едногласна поддршка за тарифите, некои тензии во неговиот тим почнаа да испливуваат на површина. Извршниот директор на Tesla Inc., Илон Маск, кој го советува Трамп, го нарече Наваро „идиот“ во објава на социјалните мрежи, откако Наваро го нарече „составувач на автомобили“, а не производител на автомобили. Портпаролката на Белата куќа, Каролин Ливит, го отфрли конфликтот, изјавувајќи дека „момчињата ќе си бидат момчиња“.

Трамп, неустрашив, планира уште повеќе.

Долго ветуваните тарифи за фармацевтски производи ќе бидат објавени „многу брзо“, рече тој на републиканците во Вашингтон во вторникот. Други засегнати сектори се дрвната индустрија и полупроводничките чипови.

А Трамп е подготвен дополнително да ја ескалира својата трговска војна со Кина во наредните месеци, а Белата куќа во вторникот навечер објави план да ги зголеми планираните тарифи на мали пакети од копнена Кина и Хонгконг кои претходно беа ослободени од даноци.

Сето ова, како што повеќепати ветија претседателот и неговата администрација, ќе доведе до процут во иднина  - како во економска смисла за САД, така и политички за неговата партија.

„Ќе победиме на 'мид-терм' изборите, ќе имаме огромна, громогласна победа“, им рече Трамп на републиканските пратеници и донатори во вторникот. „Навистина верувам во тоа.“