Светските бизнис-лидери дуваат во едрата на пократката работна недела

Кога светот влезе во карантин во 2020 година, милиони вработени поставија лаптопи на масите во трпезаријата и започна проширувањето на работата од далечина. Во 2024 година, сепак, се прави чекор понатаму: преку имплементација на моделот на четиридневна работна недела и предвидувањата на Бил Гејтс, кој дури зборува и за тридневен режим.

Различни земји и компании досега - повеќе или помалку успешно - го тестираа моделот на четиридневна работна недела, што подразбира дека бројот на работни часови или останува на 40 или е намален на 32. Сепак, еден од најголемите предизвици е што успехот на тој модел зависи од видот на работата што се изведува. Или, на крајот на краиштата, не?

Според Гејтс, основачот на „Мајкрософт“ - компанија што со години поставува трендови и стандарди во деловниот свет - тридневната работна недела може да стане секојдневие речиси за сите, благодарение на вештачката интелигенција. Овде, пак, сè е прашање на перспектива, како и кај разни други појави.

Додека некои стравуваат дека роботите ќе им ги „одземат“ работните места на луѓето, Гејтс смета дека тие всушност ќе ни олеснат, бидејќи машините ќе можат да прават храна и да произведуваат наместо луѓето. Има лидери што велат дека вештачката интелигенција ќе им помогне на нивните работници да бидат попродуктивни и да работат повеќе, а напротив - Гејтс верува дека човекот во иднина ќе работи помалку (напорно).

Секако, тој не е единствениот што улогата на вештачката интелигенција ја гледа како значајна и кој предвидува многу пократка работна недела во (блиска) иднина.

Есеноска извршниот директор на „ЏП Морган“, Џејми Дајмон, изјави дека вештачката интелигенција веќе ја користат илјадници вработени во неговата банка и дека оваа технологија веројатно ќе доведе до драстично подобрување на квалитетот на животот на работниците. Тој посочи и дека поради оваа технологија работната недела може да се скрати на 3,5 дена.

„ЏП Морган“ работи во околу 100 земји и има повеќе од 240.000 вработени, што е важно да се земе предвид кога зборуваме за светските трендови во бизнисот. Лидерите на најголемите глобални компании, всушност, се вистински носители на одлуки чии зборови и постапки внимателно се следат.

Џејми Дајмон/Bloomberg

Дури и сопственикот на „Тесла“, Илон Маск, инаку голем поборник за работа од канцеларија, смета дека вештачката интелигенција ќе ја искорени потребата за работа и ќе создаде т.н. универзален висок приход. Тој забележува дека луѓето сепак ќе можат да работат, но не од потреба, туку од задоволство, бидејќи вештачката интелигенција ќе прави сè наместо луѓето.

Инвестициската банка „Голдман Сакс“ исто така проценува дека вештачката интелигенција би можела да замени еквивалент од 300 милиони работни места со полно работно време низ светот во наредните години. Минатата година Сајмон Кауел, креаторот на шоуто „Америка има талент“ (America’s Got Talent), изјави дека ќе престане да работи во петок бидејќи тоа му е бесмислено. Во исто време, директорите на „Самсунг“ ги препознаа придобивките од неработен петок.

Четиридневната работна недела доби зелено светло од американскиот сенатор Берни Сандерс, а неодамна и од бизнисменот Стив Коен. Сандерс, претседател на Комитетот за здравство, образование, труд и пензии во Сенатот, во средината на март претстави закон за намалување на работните часови на 32 часа неделно без намалување на платите, додека Коен тврди дека луѓето не се многу продуктивни во петок. Во исто време, на неговата компанија „Поинт72 асет менаџмент“ (Point72 Asset Management) вештачката интелигенција ѝ донесе заштеда од 25 милиони долари.

Инаку, досега единствената непрофитна организација во САД што се занимава со оваа проблематика е „Воркфор“ (WorkFour), основана во 2019 година. Нивната прва кампања беше поддржана од Универзитетот во Кембриџ и Бостонскиот колеџ, што значи дека и академската заедница ги препознава позитивните аспекти од намаленото работно време.

Благосостојбата како императив

Во концептот за скратено работно време што вработените ќе ги направи навистина посреќни се вклопува петокот. Меѓу важните причини зошто им е важен слободниот петок е можноста да организираат патувања и да ги завршат задачите во средината на неделата. Згора на тоа, истражувањето на колеџот „Тринити“ во Даблин, спроведено меѓу Ирците, покажува дека понеделник и петок се омилени денови за работа оддома.

Извештајот „Влијанието на технологијата врз работното место“ (Impact of Technology on the Workplace), кој го објави „Тех“ (Tech.co) во јануари, сугерира дека 93 отсто од лидерите сениори во организации што користат вештачка интелигенција размислуваат или веќе имаат имплементирано четиридневна работна недела.

Џош Берсин, истражувачки аналитичар чија фирма се фокусира на човечки ресурси, вели дека постојат два фактора што ја поттикнуваат четиридневната работна недела: првиот е поголема флексибилност, а вториот се однесува на продуктивноста. Од компанијата „Ексос“ (Exos), која работи со големи организации како „Џетблу“ (JetBlue), велат дека синдромот на исцрпеност (burnout) е значително намален кај вработените во компаниите што вовеле „флексибилен петок“.

„Дури и таму каде што не можат да го прогласат петокот за целосно неработен ден, како што е случајот со авиокомпаниите, постојат методи што би ја зголемиле продуктивноста на вработените, како што се ’паузите за закрепнување’ (recovery breaks) во текот на денот“, наведуваат тие.

Компаниите веќе спроведуваат таков режим

Мајк Неундорфер, извршен директор и сопственик на „Адвенсд РВ“ (Advanced RV) од Охајо, кој произведува рекреативни возила користејќи шасија на „мерцедес спринтер“ (Mercedes Sprinter), ја воведе четиридневната работна недела пред околу 18 месеци, велејќи дека тоа направило голема разлика. „Тоа им овозможува на луѓето да ги подобрат своите активности во животот, без разлика дали тоа е градинарство, поминување време со децата, семејството“.

Последна во низата компании во Европа што воведоа четиридневна работна недела е „Акса акрилик“ (Aksa Akrilik), за која неодамна извести „Блумберг“, а станува збор за колектив што се состои од речиси 1.500 вработени. „Акса акрилик“ е производител на акрилни влакна, кој почна да го тестира сегашниот режим на работа на 200 работници, без корекции на платите или бенефиции. Тие велат дека сакаат да ја зголемат оперативната ефикасност и да воспостават подобар однос меѓу приватното и бизнисот. Во писмен одговор до „Блумберг“, извршниот директор Џенгиз Тас вели дека четиридневната работна недела наиде на силна поддршка, поттикнувајќи подобра соработка.

Во анкета спроведена меѓу вработените во „Акса акрилик“, по периодот на пилот-студијата, компанијата откри дека четиридневната работна недела ја зголемила ангажираноста на вработените, а со тоа и продуктивноста, мотивацијата и рамнотежата помеѓу работата и приватноста, за повеќе од 85 проценти. Извршниот директор рече дека и апликациите за работа ’значително се зголемени‘“.

Германците го предводат континентот

Се чини дека одамна немало толку силна желба кај работодавците да ги „задоволат“ работниците за да ги задржат, а дополнителен проблем е хроничниот недостиг од (квалификувана) работна сила. Добар пример за тоа е Германија, која се надева дека пократката работна недела ќе ги направи работниците попродуктивни, во време кога најголемата европска сила се соочува со алармантен недостиг од работна сила.

Затоа во јануари Германците започнаа шестмесечно тестирање на четиридневната работна недела.

Поддржувачите на пократка работна недела се надеваат дека овој систем ќе влијае и на намалување на невработеноста, бидејќи многу работници неодамна се откажаа од работа поради исцрпеност или потпирање на социјалната помош.

Bloomberg Chartmaker

Во ноември минатата година Трговско-индустриската комора (ДИХК) објави дека половина од германските компании се борат да ги пополнат слободните работни места. Особено важен аспект на целата приказна е самата економија, бидејќи илјадници слободни работни места ќе ја чинат Германија повеќе од 90 милијарди евра во 2023 година, што е повеќе од два отсто од БДП на земјата.

Не се знае дали пократката работна недела на некој начин ќе го реши овој проблем, но Германците се подготвени да ризикуваат. Во меѓувреме, добри вести доаѓаат од услужниот сектор, при што Германија го поттурна приватниот сектор во целата еврозона на највисоко ниво во последните 11 месеци. Во исто време, производството продолжи да се намалува.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар