Идната недела Министерството за економија ќе ја објави содржината на новогодишната кошничка, која ќе важи од средината на декември 2024 до средината на јануари следната година.
Во моментов се прават последните анализи за тоа кои производи ќе влезат во неа, вели во разговор за „Блумберг Адрија“ заменик-министерот за економија Марјан Ристески. Според него, новогодишната кошничка ќе биде подобра од есенската. Пред сè, како што вели, таа ќе биде различна и многу повеќе насочена кон најранливите категории граѓани.
„Ние како влада сме свесни дека ваквите мерки не се популарни во услови на пазарна економија, но во ситуација кога немаме зголемување на цените на струјата, гасот, нафтата, а цените на основните производи растат, тие се неопходни. Овие мерки се општествено одговорни“, вели Ристески.
Прочитај повеќе
Ноќевањата за една година поскапеле за 21 отсто, лебот за 5,2 отсто
Храната е поскапа за 2,1 отсто, а најголемо покачување на цените има кај лебот, дури за 5,2 проценти.
05.11.2024
Владата на Србија ги намалува цените на 700 производи
Домаќинствата ќе можат да заштедат од 8.000 до 22.000 динари месечно.
01.09.2024
Храната поскапува, a македонски компании имаат профит од тоа
Трендот на зголемување на цените ќе продолжи.
08.08.2024
Збогум: Сите причини зошто цените нема да се вратат на нивото од пред кризата
Месечниот раст на цената на пченицата изнесува 14 отсто и е највисок по почнувањето на војната во Украина
04.06.2024
Цената на месото забрза нагоре, месната индустрија пред колапс
Месото во март поскапе за 1,7 отсто, што е најголем месечен раст по година и половина.
18.04.2024
Според него, и овој пат нема да се замрзнуваат цени, туку ќе се ограничува маржата на трговците, кои во одредени ситуации се однесуваат некоректно. „Тие по банките се компании со највисоки профити во земјата“, вели тој.
Ефектите најмногу ги почувствуваа најранливите семејства
Владата има намера да интервенира на пазарот преку ограничување на маржите неколкупати во текот на годината.
„Есента е време кога децата тргнуваат на училиште, се приготвуваат зимниците. Во периодот на новогодишните празници и јануари, како најдолг месец во годината, исто така Владата на ваков начин ќе ги поддржи домашните буџети. Следен период се велигденските и рамазанските празници“, вели Ристески.
Според него, ограничувањето на маржите на училишниот прибор и есенската кошничка ги дадоа очекуваните резултати.
„Нашите пресметки покажуваат дека преку мерката за ограничување на маржите на училишниот прибор заштедата по ученик во просек изнесуваше околу 1.500 денари. Од есенската кошничка со 73 производи, просечната заштеда се движеше меѓу 1.300 и 1.500 денари. Овие суми не се незначителни, особено за ранливите категории граѓани“, вели Ристески.
Тој вели дека во наредниот период се очекува поголем ангажман на инспекторите за да не се случи во периодот од еден месец, до кога треба да стапи во сила новата владина мерка, цените да се зголемат во услови кога нема причини за тоа.
Најмногу трошиме на храна
Професорот на Економскиот факултет во Скопје Кристијан Кожески во изјава за телевизијата „Блумберг Адрија“ вели дека иако ваквите мерки се административни и неекономски и можат да влијаат негативно на некои пазарни сегменти, сепак се потребни затоа што го штитат стандардот на граѓаните, особено на најсиромашните.
Според него, овие мерки се носат во услови кога во период од две години цените на храната се зголемија и за 30 процентни поени, а просечното домаќинство троши околу 40 отсто од расположливиот доход на храна. „Но посиромашните, оние што заработуваат под просекот, а тоа се околу 30 отсто од домаќинствата, трошат дури 70 отсто од расположливиот доход на храна“, вели Кожески. |
Инфлацијата забрзува
Инфлацијата во септември во земјава забрза на 3,5 отсто, но анализите покажуваат дека тоа не се должи на цените на храната, каде што главно имаше намалување.
Според аналитичарите на „Блумберг Адрија“, инфлацијата во земјава ја движат домашни фактори, а главен е растот на просечната плата.
„Домашните фактори одат во прилог на зголемување на инфлаторните притисоци. Домашната побарувачка е добра поради растот на реалните плати од околу 10 отсто во август 2024 година, што се одрази и на растечкиот промет во продажбата на мало од три отсто реално во септември годинава“, вели нашата аналитичарка Марина Петров Савиќ.
Цените на храната во светот се највисоки во последните 18 месеци
Глобалните цени на храната во октомври достигнаа највисоко ниво во последната година и пол, при што неповолните временски услови ја зголемија загриженоста за производството на многу стоки и се закана дека трошоците на потрошувачите ќе останат повисоки подолго време.
Индексот на цените на прехранбените производи, кој го изработува Организацијата за храна и земјоделство при Обединетите нации, се искачи на највисоко ниво од април 2023 година. Индексот, кој ги следи трошоците за житарки, шеќер, месо, млечни производи и растителни масла, во октомври се зголеми за два отсто, предводен од скокот на трошоците за растителни масла.
И покрај тоа што индексот ги следи трошоците за суровини, а не цените на мало, порастот укажува на тоа дека повисоките цени на храната може да продолжат да ги погодуваат потрошувачите.