Глобалната вселенска економија порасна за осум отсто и достигна вредност од 546 милијарди долари во 2022 година, а се очекува да порасне за дополнителни 41 отсто во следните пет години, наведуваат од водечката непрофитна вселенска организација.
Секторот треба да покаже отпорност во наредните години, и покрај неизвесноста во глобалната економија и неодамнешното забавување на инвестициите во вселената.
Компаниите забележуваат континуиран раст на приходите од комерцијалните вселенски ресурси, додека владите низ светот ги зголемуваат трошоците, се наведува во извештајот на „Спејс фаундејшн“ (Space foundation), група за застапување вселенски летови со седиште во Колорадо Спрингс, Колорадо. Анализата ги опфати расходите што за вакви проекти ги имаат 51 влада, како и комерцијалните приходи на компаниите во 11 потсектори на вселенската индустрија.
Прочитај повеќе
Климатските промени водат до вселенска трка за мутирани семиња
Меѓународната агенција за атомска енергија првпат користи космичко зрачење за да мутира семиња.
04.03.2023
Јапонски стартап собра 30 милиони долари за да испрати роботи во вселената
Јапонскиот стартап „Гитаи“ се шири во САД во обид да создаде роботска работна сила за помали трошоци.
29.05.2023
Кина на Месечината ќе гради база на нуклерана енергија
Кина планира да ја изгради својата прва база на Месечината до 2028 година.
26.11.2022
Студенти ќе испратат робот на Месечината пред НАСА
Со комерцијален вселенски лет во мај, ровер по име „Ирис“ ќе биде испратен на површината на Месечината.
12.05.2023
Ни одговори од „Марс“: Македонка е прв аналоген астронаут од Балканот
Мартина Димоска е Македонка и таа е еден од најинспиративните соговорници на вашиот репортер
27.10.2022
„Комерцијално, вселената е витален сектор на растечката вселенска економија“, рече во интервјуто Лесли Кон, директорка за истражување и дигитално програмирање во „Спејс фаундејшн“ „Во следните пет години дефинитивно ќе видите вистински забрзан раст и проширување на вселената и вселенските ресурси“.
Компаниите во вселенската индустрија се очекува да ги зголемат приходите на 427,6 милијарди долари во 2022 година, што е повеќе од ревидираните 396,2 милијарди долари претходната година. Третина од таа сума доаѓа од инфраструктура и поддршка за вселенски активности, како што се копнените станици за сателитски комуникации. Преостанатиот дел доаѓа од вселенски производи, првенствено од сателити. Најголем сегмент е продажбата на податоци за позиција, навигација и време (анг. Position, Navigation, Timing - PNT), на која отпаѓаат 39 отсто од сите комерцијални приходи.
Таа издржливост се рефлектира, меѓу другото, во долгите развојни временски рокови на вселенските програми и во честите јавно-приватни партнерства, се наведува во извештајот. Овие атрибути помагаат да се одржи финансирањето дури и кога економијата не е стабилна.
Растот во 2022 година дојде и покрај ризикот од инвестирање капитал во вселенски потфати бидејќи пазарите реагираа на зголемените каматни стапки и се намали пристапот до финансирање за многу стартапи. Приватните инвестиции во вселенските потфати забавија на 20 милијарди долари минатата година, што е намалување од рекордните 47,4 милијарди долари во 2021 година, според посебен извештај на „Спејс капитал“ (Space Capital), компанија за ризичен капитал што инвестира исклучиво во вселенска технологија.
„Спејс екс“ го диктира темпото
Комерцијалните приходи пораснаа заедно со зголемувањето на бројот на лансирања во орбитата. Во 2022 година беа направени вкупно 186 обиди за лансирања, за разлика од 145 претходната година, соопштија од „Спејс фаундејшн“. Комерцијалните лансирања учествуваа со 81 од нив, а компанијата на Илон Маск, „Спејс екс“ (SpaceX), е одговорна за 50 од нив. Во последниве години таа го зголеми бројот на лансирања, поставувајќи серија свои сателити „старлинк“ (Starlink) во вселената за да овозможи глобално ширење на појасот со интернет на Земјата.
Владините трошоци за вселенски програми се зголемија за осум отсто, на вкупно 119 милијарди долари минатата година, што е намалување од растот од 22 отсто забележан во 2021 година. „Спејс фаундејшн“ предвидува дека темпото на трошење на јавниот сектор за вселената ќе се забрза оваа година бидејќи земјите работат на истражување на Месечината и им даваат приоритет на големите сателитски системи со воена примена. НАСА продолжува со својата програма „Артемис“, чија цел е да ја испрати првата жена на површината на Месечината. Кина исто така има планови да испрати луѓе таму.
САД доминираат со цивилните и воените трошоци во вселената, кои сочинуваат речиси 60 отсто од вкупните трошоци. Кина е втора, со удел од 14 отсто, според анализата на „Спејс фаундејшн“, која се потпира на пресметките на БДП за да ги процени трошоците на земјите за вселената. Европската вселенска агенција е на третото место, со учество од пет проценти во вкупните трошоци. Иако тие долго време се трите водечки играчи, повеќе земји придонесуваат за вкупните трошоци за вселената отколку порано.
„Не се само владите тие што веќе имаат вселенски програми и што ги зголемуваат своите трошоци, туку сè повеќе земји се приклучуваат и стануваат дел од вселената“, рече Кон, истакнувајќи дека сега има околу 92 земји што имаат сателити во орбитата.