Пауза или не, олдтајмерите секако го избегнаа Трамп

Кога Доналд Трамп најави и воведе дополнителни царини од 25 отсто на увозот на автомобили, колекционерите на олдтајмери веќе ги замислуваа своите ретро „алфи“, БМВ и „ферарија“ како беспомошно собираат прашина во гаражите.

Продавачите, колекционерите, логистичките фирми и аукциските куќи стравуваа дека новата регулатива сериозно ќе го загрози пазарот на класични автомобили, кој во САД има околу 43 милиони возила и се проценува на повеќе од трилион долари. Изгледаше дека олдтајмерите ќе станат колатерална штета на експлозивниот трговски спринт, без кочници. А потоа – пресврт.

Daimler SP250 од 1959 година. Фото: Dhiraj Singh/Bloomberg

Во последен момент, едно сувопарно бирократско соопштение на американската царина остави отворени врати: автомобилите постари од 25 години ќе бидат изземени од новата царинска политика. Тие и понатаму влегуваат под старата стапка од 2,5 отсто. Но ова не е прашање на престиж, ниту на носталгија, како ни на уважување на културното и историското наследство што овие автомобили го носат – едноставно, класичните автомобили не претставуваат закана за американската автоиндустрија. Затоа поминаа – како што би рекле љубителите на брзината – низ кривините на новата царинска регулатива.

Jaguar E-Type серија 3 од 1974 година. Фото: Dhiraj Singh/Bloomberg

За оние, пак, што веќе поседуваат олдтајмери во САД, стари помалку од 25 години, оваа одлука го менува односот на силите: ако генерално увозот поскапи за четвртина, домашните примероци прекуноќ стануваат побарани – и поскапи. Со еден потег, гаражите со олдтајмери во САД станаа потенцијално повредни од портфолијата на Волстрит, преку акции на четири тркала.

 

 

Имате „фиќо“ - имаме добри вести! 

САД не се осамени во посебниот третман на ретровозила. Европската Унија генерално го признава статусот „историски возила“ за автомобили постари од 30 години, со увозна такса меѓу 5,5 и 10 отсто, и дополнителен ДДВ, кој варира по земја. Пазарот на олдтајмери во ЕУ се проценува на повеќе од 15 милијарди евра.

Rolls-Royce Wraith од 1949 година. Фото: Dhiraj Singh/Bloomberg

Во Велика Британија возилата што го исполнуваат условот за старост и автентичност подлежат на само 5 отсто данок, без дополнителна царина. Швајцарија одобрува ослободување од царина, но се плаќа ДДВ од 8,1 отсто. Во регионот Адрија правилата варираат, но повеќето земји бараат хомологација и имаат царини и даноци, понекогаш без специјален статус за олдтајмери – освен ако не се увезени како „музејски експонат“. Во некои земји, во Словенија на пример, нема царина ако автомобилот по дефиниција се смета за олдтајмер. Ако, пак, автомобилот е само стар (но не е официјално олдтајмер), царината е 10 проценти, а ДДВ е 22 проценти, објаснија од царинската канцеларија на таа држава.

Според податоците од 2022 година, во Словенија на пример се регистрирани околу 10.000 возила што ги задоволуваат критериумите за олдтајмери. Просечната цена на стар автомобил во добра состојба може да варира, но ако претпоставиме дека просечната вредност на таквите возила е околу 10.000 евра, можеме да дојдеме до процена на вредноста на пазарот од околу 100 милиони евра.

1950 Jaguar XK120. Фото: Dhiraj Singh/Bloomberg

Словенија е исто така популарна дестинација за извоз на олдтајмери, особено поради својата близина до Италија, Австрија и Германија, кои се развиени пазари за олдтајмери. Колекционерите што се ориентирани на извоз и понатаму можат да сметаат на продолжување на интересот на американскиот пазар за европски класици постари од 25 години.

Mercedes-Benz 190SL од 1966 година достигнува високи вредности на аукциите. Фото: Dhiraj Singh/Bloomberg

Обновениот ентузијазам за олдтајмери е поттикнат и од филозофијата на генерацијата зед, која почна да обновува постари модели, за да ги користи за возење во слободно време или како моден израз. Германската компанија КД (Classic Data) објави анализа што покажува дека во последните пет до десет години, освен ретро „ферарија“, „мерцедеси“, „ролс-ројси)“, исто така е зголемен интересот и за возила од поранешниот Источен блок.

Внатрешност 1937 Mercedes-Benz 540K Special Roadster. Фото: David Paul Morris/Bloomberg

Растот на овој пазар е знак за значајна промена во перцепцијата на овие возила, пред сè препознавање на нивното историско значење. Последица е дека овие автомобили стануваат сè повредни, а нивната цена расте. Така, „застава 705“ (култното „фиќо“), „трабант“, „москвич“ станаа важен (и сè поскап) избор за ентузијасти, колекционери, но и музеи што бараат уникатни возила со историско значење.

 

 

Историјата на четири тркала се држи до својот пат и правец 

На пример, милионитиот произведен „трабант“, модел „601 делукс“ (601 Deluxe) од 1973 година, произведен во Источна Германија, се наоѓа во музејот на автомобили „Август Хорх“ во Цвикау, Германија. На 50-годишнината од производството на „трабант“, кој некои го нарекуваа „автомобил од картон“, во 2007 година, десетици од овие икони на источногерманската автомобилска индустрија што испуштаа чад низ целиот комунистички блок, се собраа во центарот на Берлин додека сопствениците протестираа против тогашните нови закони за емисија на гасови, за кои тврдеа дека можат да ги испратат нивните автомобили во историјата. Но не ги испратија.

Trabant 601 Deluxe во музејот „Август Хорх“. Фото: Adam Berry/Bloomberg News

Овие возила сè повеќе привлекуваат купувачи од Азија, Блискиот Исток и од САД што имаат потекло од тие земји. Причината: ги потсетуваат на историскиот период што лично го доживеале и кој е вкоренет во нивната култура.

Уште еден доказ дека одлуката за купување олдтајмери, иако пресметката има улога, се базира на чувство и дека одлуката често е повеќе емотивна отколку рационална. Кај колекционерските возила, но и други луксузни предмети, емоциите понекогаш се водени и од носталгија, а често таквите трофеи се и начин на изразување и зачувување на идентитетот.

Tatra 603 за време на церемонијата на доделување награди на Oberoi Concours d'Elegance во Удаипур, Раџастан, Индија. Фото: Dhiraj Singh/Bloomberg

По анксиозноста поради царинскиот ураган минатата недела, олеснување е што можеме да се препуштиме на поздрав облик на адреналин – оној што доаѓа со звукот на хромираните мотори, мирисот на бензин и старите добри времиња.

Ако сакате да останете во таа атмосфера, погледнете ја нашата ТВ-инспирација во продолжение.

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар