.webp){kind=icon}
Ова беше уште една турбулентна седмица во земјава. Исто како и минатата недела, и оваа ја обележи еврообврзницата, но овој пат во спротивна насока. Доцна попладнето во средата, Министерството за финансии соопшти дека се откажува од неа. Причината е техничка, имено сега веќе бившиот министер за правда Никола Тупанчевски не го ставил потребниот потпис за завршување на трансакцијата, а поднел оставка. Оставка заради прекројувањето на владиниот кабинет по новиот меѓукоалициски договор поднесе и заменик-министерот за правда Агим Нухиу. Па, така, на министерот за финансии Фатмир Бесими не му остана ништо друго освен да соопшти дека земјава ќе оди на нова аукција кога ќе има нова влада и дека „за ова банките-агенти што посредуваа при издавањето на еврообврзницата ќе ги информираат инвеститорите, кои при минатата аукција имаа 2,5 пати поголем интерес во однос на понудената сума, како резултат на довербата во добрите економски политики“.
Но експерите и поранешните министри за финансии не го делат мислењето за довербата во еконмските политики, напротив, велат дека потегот на власта е несериозен, затоа што покажува лошо ниво на управување, некоординација во првиот ешалон на власта и приоритизација на политичките пред економските прашања. Ваквиот потег ќе нѐ чини скапо, затоа што и така високата камата од 6,5 отсто од минатата недела ќе стане поскапа, а провизиите што ги добија странските банки-агенти се изгубени засекогаш.
Еврообврзницата требаше да обезбеди плаќање на старите долгови, кои сега се на стендбај, не требаше да се користи за покривање на буџетските трошоци. За нив Владата намени даночна реформа, но од три закони, досега во сила е само еден – па, и по оваа основа се топат приливите во буџетот.
Надежта на власта останува во данокот на солидарноста, но и тука првичните бројки не се оптимистички. Во понеделникот пишувавме дека банките, за кои се претпоставуваше дека ќе ги исполнат условите за плаќање на данокот на екстра-профит, не се квалификуваат затоа што добивките им се под прагот. Од законот за овој данок се збунети и сметководителите, кои не знаат од кои пари ќе го плаќаат данокот во мај – дали ќе треба да кратат од предвидените трошоци за оваа година.
Освен државата, и компаниите имаат потреба од свежи пари. Ја објавивме анкетата на НБРМ за првиот квартал од 2023 година, во која се наведува дека банките очекуваат натамошно зголемување на побарувачката на кредити во корпоративниот сектор.
Пишувавме и за инфлацијата. И покрај мерката на Владата со која ги префрли производителите на храна на регулираниот пазар со струја за да плаќаат помалку и да ги спуштат цените, храната во јануари поскапувала, а инфлацијата и натаму е висока. Анализите покажуваат дека бавно ќе се намалува.
Високата инфлација е една од причините за намалувањето на стапките на раст во малопродажбата. Нашиот аналитички тим во најновиот регионален извештај пишува дека за овој сектор доаѓаат тешки времиња, а расте и песимизмот кај купувачите.
Скапотијата влијае и на одржувањето на здравјето, статистички Македонците го чуваат здравјето со само 200 денари месечно.
Анализиравме и како стојат домашните компании на планот на исполнување на ЕСГ-критериумите. Констатиравме дека пионерските чекори се направени, но целта е далеку.
Пишувавме и за убави работи. Го одбележивме Денот на виното и вљубените, со опсежна статистика за тоа колку се троши кај нас и во светот за 14 февруари. Пишувавме и дека „Брера холдингс“ (Brera Holdings PLC) потпиша писмо за намери за купување на македонскиот фудбалски клуб Академија Пандев. Во соопштението од компанијата се вели дека станува збор за европски прволигаш од Македонија, земја што има право на учество во трите големи натпреварувања на УЕФА.
За случувањата надвор од земјава, пишувавме дека Европа најверојатно ќе избегне рецесија, но дека јануарската инфлација во САД покажува нагло зголемување на цените, што ќе придонесе ФЕД да продолжи со затегнувањето на монетарната политика.
И оваа недела не помина без да го споменеме Илон Маск. Тој уште еднаш покажа дека е газда во вистинска смисла на зборот, затоа што побарал да се смени алгоритамот за да се фаворизираат неговите објави на Твитер.
